Cantar d'as huestes d'Igor

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

O Cantar d'as huestes d'Igor ye una obra anonima d'a literatura eslava oriental escrita en eslau antigo y que presumiblement ye de zaguers d'o sieglo XII. S'ha traduciu en ocasions como a campanya d'o principe Igor. L'autenticidat d'o libro ha estau muit discutida, encara que mesmo hue persiste a opinión que ye autentico. Fue adaptau por Alexandr Borodín en un d'os grans clasicos d'a opera rusa, titulau O Principe Igor y enguerau en 1890.

Ilustración de Iván Bilibin sobre o Cantar.

A trama

editar

O libro ye basau en o fracasau ataque d'o Principe Igor Sviatoslávich de Nóvgorod-Síverski (d'o Prencipau de Chernígov de l'antiga Rus') contra os polovtsianos u cumanos d'a rechión d'o Baixo Don en 1185. Tamién amaneixen mencionadas atras personalidaz historicas d'os eslaus orientals, como Vseslav de Pólotsk, Yaroslav Osmomysl de Halych y Vsévolod III de Súzdal. L'autor clama a os principes rusos, clamando-los enta la unidat debant d'a constant menaza d'os lugars turquicos de l'este.

Un aspecto prou interesant d'o texto ye que mezcla l'antiga relichión eslava y o cristianismo. A esposa d'Igor, Yaroslavna, ye famosa por invocar a os dioses pagans dende as murallas de Putivl, encara que tamién son presents cualques motivos cristianos. Unatro punto que sitúa a o libro luent de los cantars epicos occidentals d'a mesma epoca lo constituye as suyas numerosas y vividas descripcions d'a naturaleza y o papel que fa en a vida d'os hombres.

Escubrimiento y publicación

editar

O solo manuscrito d'o Cantar, d'o sieglo XIV, estió descubierto en 1795 en a biblioteca d'o monesterio de Yaroslavl, an heba estau fundada a primera biblioteca y a primera escuela de Rusia allá por o sieglo XII. Os monches lo vendioron a un terratenient local, Alekséi Musin-Pushkin, como parte d'una colección de diez textos. Iste paró cuenta d'a valura d'o libro y en fació una transcripción ta la Emperatriz Catalina a Gran en 1795 u 96, publicando-la ya en 1800 con la aduya d'os mas afamaus paleografos rusos d'o momento, Alekséi Malinovski y Nikolái Bantysh-Kamenski. L'orichinal se cremó en o gran incendio de Moscú acayeixiu entre a ocupación napoleonica de 1812, de conchunta con toda a biblioteca de Malinovski.

O poeta Apolón Máikov escribió una versión d'o Cantar en ruso moderno. Vladímir Nabokov lo tradució a l'anglés en 1960 y l'academico Dmitri Lijachov fació a edición estandar sovietica adhibindo un extenso comentario.

Reacción d'os eruditos d'o sieglo XIX

editar

Os investigadors ucrainians de l'Imperio Austrohongaro sinyaloron dimpués de realizar as suyas analises lingüisticas que o documento conteneba un luengache de transición entre:

  1. fragmentos antigos d'o luengache de Rutenia (rechión de Chernihiv a l'este de Kiev y amán de Halych) y
  2. fragmentos posteriors d'a epoca de Halych-Volynia en a mesma rechión entre os sieglos que seguiban a la producción d'o texto.

A dialectolochía actual sostiene que o Cantar fue escrito en as ciudaz de Pskov y Pólotsk. S'ha proposau a numbrosos autors, incluindo a o mesmo Principe Igor y a os suyos chirmans.

Autenticidat

editar

Primeras reaccions

editar

Cuan se publicó a primer edición moderna d'o Cantar, se devantoron dubdas sobre a suya autenticidat, centradas mas que mas en o luengache usau. Tamién s'alimentó la sospeita por meyo de falsas obras contemporanias, como por eixemplo as "Cantas de Ossian", que estioron escritas en realidat por James Macpherson. Hue a mayoría ha acceptau que o texto ye autentico, sobre tot por a semellanza que tiene o luengache utilizau con atros textos descubiertos dimpués d'o Cantar.

Os sospitosos d'haber falsificau a obra estioron o mesmo Alekséi Musin-Pushkin, Antón Bardin (que fuo publicament acusau como autor d'atras cuatro copias d'o Cantar) y Aleksandr Sulakádzev. Un d'os primers en proposar ista teoría d'a falsificación estió o famoso periodista y orientalista Josef Sienkowski.

Ye de destacar que l'autenticidat d'ista gran obra no ha estau cuestionata por garra lingüista profesional. Seguntes a visión cheneralizada, una imitación tan perfecta d'o luengache d'o sieglo XII no podría haber estau posible antes d'o descubrimiento d'os "Documentos de betula]]" en 1951 (o primer documento escrito en eslau oriental). Historiadors y periodistas, manimenos, continoron cuestionando l'autenticidat d'o Cantar bien dentrau o sieglo XX.

Investigacions modernas

editar

O problema se politizó entre la era sovietica: cualsiquier intento que cuestionara l'autenticidat d'o Cantar yera apartau oficialment, como o d'o eslavista francés André Mazon u l'historiador ruso Aleksandr Zimín (incluindo atras interpretacions basadas en o lexico turquico como a propuesta por Olzhás Suleiménov que lo consideraba autentico). Manimenos, o feito d'estar perseguiu no indica que ixe punto de vista sía correcto. As opinions de Mazon y Zimín teneban a oposición de Roman Jakobson, por eixemplo, o eslavista mas important d'o sieglo XX, as obras d'o cual tamién estioron prohibidas en a URSS.

Un d'os puntos crucials d'a controversia lo constituye a relación entre o Cantar y a Zadónschina, un poema sin dubda autentico que sobrevivió en seis copias medievals y que estió escrito en o sieglo XV ta conmemorar a victoria de Dmitri Donskói sobre o khan Mamai en a Batalla de Kulikovo. Ye evident que i hai pasaches que son identicos en toz dos textos an solament difieren los nombres de personas. a opinión cheneralizada considera que a Zadónschina ye una imitación posterior d'o Cantar. A versión d'a falsificación insiste que o caso ye o contrario. Recientment as analises de Roman Jakobson y Zalizniak han descubierto que os pasaches d'a Zadónschina con puntos similars en o Cantar difieren d'a resta d'o texto en una serie de parametros lingüisticos, mientres que isto no ocurre en o Cantar. Iste feito ye a evidencia que iste zaguer texto ye l'orichinal, y no a Zadónschina.

Han contrimostrau que l'heroi prencipal d'a batalla estió y se deciba Dmitri Donskói que dimpués d'una feroz batalla, estió vencedor pero en plegar a o suyo destín orichinal estió asasinau.

Opinions modernas

editar

Encara que muitos estudiosos emparan l'autenticidat d'a obra, beluns lo siguen metendo en dubda. Por eixemplo, en o suyo articlo "Yaroslavl de Hálych disparó en realidat contra os sultanes en 1185" y en o suyo libro "Josef Dobrovsky y os orichens d'o Cantar d'as Huestes d'Igor" (2003), o Profesor d'Historia en Harvard Edward Keenan sostiene que o Cantar ye falso y que estió escrito por l'erudito checo Josef Dobrovsky.

Un libro recientment publicau d'o lingüista ruso Andréi Zalizniak (2004) analisa os alegatos de todas dos opinions y concluye que a versión d'a falsificación ye virtualment imposible. Tamién fa servir as analises lingüisticas de Jakobson sobre l'autenticidat d'o texto. Nomás a zaguers d'o sieglo XX, cuan cientos de documentos escritos en a crosta de betula heban estau descubiertos en Nóvgorod, se contrimostró que as parolas y expresions mas intrigants realment se dicioron en a fabla normal d'o sieglo XII, encara que no se veyoron reflectadas en as cronicas ni en atros documentos escritos. Zalizniak remata dicindo que garra investigador d'o sieglo XVIII podeba imitar as sutils caracteristicas gramaticals y sintacticas que yeran presents en o texto. Ni tampoco lo podió fer Dobrovsky, o candidato de Keenan, ya que as suyas opinions sobre a gramatica eslava yeran oposadas de raso a o sistema trobau en o Cantar.