Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Bayoarios  (†)
Bajuwaren
Estatua d'un bayoario
Periodo
Edat Antiga
Rechions actuals
Austria
Bavera
Tirol
Idiomas
Bávaro
Pueblos relacionaus
Bavaros, austriacos y tiroleses
Mapa

Os bayoarios enta l'anyo 788

Os bayoarios estioron un pueblo chermanico altomedieval d'Europa Central responsables d'a chermanización de l'aria nororiental, a on viven os actuals bavaros, austriacos y tiroleses, que en part son os suyos descendients.

Etnonimo editar

O etnonimo d'este pueblo chermanico puet remontar-se a l'orichen cheografico en tierras d'os boyos celticos, en l'actual Bohemia.

Son mencionatos en a traducción herediana de "Historia Langobardorum" de Pavlo Diacono:

El rey Liutprando, como huviés regnado .XXXI. anyo et .VII. meses, ya antigo et maduro en edat murió. El su cuerpo fué ssotterado en la yglesia de sant Adrián martir, do fu ensoterrado su padre. Fué hombre de grant savieza, piadoso, iusto et amador de paz, poderoso en batalla, clement a los culpables, casto, de grant oración, almosnero franco et liberal, ynorant letras más nutridor de philósophos et conservador de leyes. Aquesti en el comencamiento del su regno tomó muchos castiellos de los Baioarios, más confiando en orationes et en armas et guardando et conservando todos tiempos con grant cura la paz de los Franceses et de los Ávaros.

Tamién figuran en a "Cronica de los Conquiridors" de Chuan Ferrández d'Heredia, o capítol CXC se titula Como Karles Martel guerreo los Baioarios et los Huncnos et subiugo los Francos y o capítol CXCV Como Karles subiugo a los Longobardos, los Saxones, los Bretones, los Bajoarios et otras muchas nationes.

Historia editar

Son conoixitos dende l'anyo 551. D'orichens poco claros, yera l'agrupación d'unas cuantas tribus que travesoron o limes danubián y s'establioron en l'actual Bavera, dende a on s'estendilloron enta o sud a traviés d'os Alpes. Se beneficioron d'un vueito de población y poder romano producto d'as invasions d'atros pueblos.[1] En tot o sieglo VI permaneixioron baixo protectorau merovinchio.

Os bayoarios convirioron restos d'a población romana. En Bavera y l'Alta Austria os documentos carolinchios parlan d'os romani, y a toponimia confirma a existencia d'isloz de población romana (que os chermans denominaban walchen), yeran poblacion rurals ixemenatas por a meseta, sobretot en a val d'o Inn y a lo norte y ueste de Salzburgo. Estos enclaus de población romana heban perdito tota coderencia y os romanos heban perdito tota a eminencia social, de fueras d'o enclau d'Ausburgo, on bi heba un bispato, y de dos refuchios en os Alpes, o Walchengau de l'alto Isar y o Vintschgau de l'alto Adichio. Dica o sieglo IX en Bavera se charró o romanz autoctono, talment d'a branca retorromanica.

Os bayoarios contribuyoron a la colonización chermanica enta o sureste p'aturar os pueblos invasors d'as estepas que periodicament s'establiban en Panonia. Se creyó una marca oriental que se convertió en Austria. A colonización bayoaria contribuyó a crebar a continuidat territorial d'os eslaus.

Referencias editar

  1. Lucien Musset Las invasiones: las oleadas germánicas, Volumen 20. Editorial Labor, 1967 [1]