Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Realgar

Fanerocristal de realgar
Caracteristicas chenerals
Categoría: Sulfuros (minerals)
Clase: 02.FA.15a
Formula quimica: As4S4
Propiedatz fisicas
Color: Roya escura, roya-narancha
Raya: Roya a roya-narancha
Lustre: Adamantín
Sistema cristalín: Monoclinico
Habito: Masivo, granular, prismatico estriau
Trencadura: concoidal
Dureza: 1,5-2
Densidat: 3,56

O realgar ye un mineral d'o grupo d'os sulfuros con formula As4S4 que cristaliza en o sistema monoclinico. A suya color ye roya escura u roya-narancha y a color d'a suya raya tamién roya-narancha, u simplament roya. A suya dureza ye varía entre 1,5 y 2 en a escala de Mohs. A suya densidat ye 3,56 g/cm. O suyo habito cristalín puet estar masivo, granular u en prismas estriaus.

Etimología

editar
 
Cuan a luz d'o sol li pega muito tiempo o realgar se desintegra convertindo-se en un polvo royenco-amarillenco.

A denominación de realgar se troba ya en textos comercials escritos en aragonés medieval por fer-se servir en medicina, y ye l'adaptación dende l'arabe hispano rahdj al-ġār (رهج الغار, literalment "polvo d'espluga"), transmesa talment dende o catalán. As actas d'o proceso de corz d'Alcanyiz de 1436 que regulan os peaches documentan l'uso d'a parola realgar en os peache de localidaz como Zaragoza y Uncastiello.[1]

Referencias

editar
  1. (an) Teresa Iranzo Munío: ACTA CURIARUM REGNI ARAGONUM Tomo IX Vol 2º. Cortes del reinado de Alfonso V. Cortes de Alcañiz 1436. Gobierno de Aragón, 2007. p 737, p 748