Puerto de Santa Orosia

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

O dito puerto de Santa Orosia ye un prato natural de grans dimensions situato en un altiplano en as garras de la Oturía, en o termin municipal de Yebra de Basa (comarca de l'Alto Galligo, Uesca). Se troba encaballetato entre a valle de Basa y o Sobrepuerto, deseparato por sendas lomas de la una y de l'atro, anque l'acceso mas fácil ye dende a primera, a traviés d'o dito puerto de Sobás, dende o lugar homonimo.

Fuent Santa y a ermita de Santa Orosia, en o puerto homonimo.

O prato se troba en posición de cantimplano con un desnivel muit suau, entre os 1500 y os 1600 mslm, y coincide en cota altitudinal con os acuiferos de la Oturía (que en atros puestos forman o sistema d'os ditos «reguers» de la Oturía), razón por a cual i amaneixen numerosas fuents y vivers. O parache ye especialment conoixiu porque se i troba la ermita de Santa Orosia (sieglos XVI y XVII), a redol d'a cual se dan cita cada 25 de chunio (diada d'a santa) romeus de diferents lugars d'a redolada, que i puyan en romería.

Mugas

A principal buega d'o parache ye a montanya d'a Oturía, totalment en norte d'o prato. Tamién se troba deseparato de Sobrepuerto por o tozal d'a Punta Corona (1638 m) y o de Sant Cristóbal (1623 m). Dende o cabo alto d'a valle de Cortiellas (Sobrepuerto) se i puede arribar a traviés d'o puerto de Sant Cocobat, a 1581 mslm, entre la Oturía y Corona. Dende Sasa de Sobrepuerto s'amana una pista forestal que i penetra a traviés d'o cuello de las Tres Cruces, como tamién o fan os camins que puyan dende Fandiello, Orús y Espín (o cabo alto d'a valle de Basa).

Contra la valle de Basa, o deseparan a punta d'o Zoque, o mallo d'Isún (1657 m) y o mallo de Satué (1610 m). O camino que i puya por aman d'o Zoque, dende Yebra, tiene unas cuantas ermitas menors, como a de l'Angusto, Escoroniellas y Arrodiellas, y as conoixitas ermitas rupestres de Yebra de Basa: a de Sant Cornelio, a ilesia d'as Cuevas y a ermita de Santa Barbara.

Se veiga tamién

• Santa Orosia.
• Romería de Santa Orosia.

• Datos: Q25619926