Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
María Agustín
Información personal
Naixida o: 13 d'abril de 1784
Naixida de: Zaragoza
Muerta o: 22 de noviembre de 1831
Muerta en: Zaragoza
Ocupación: heroína

María Agustín (Zaragoza, 13 d'abril de 1784 - Zaragoza, 22 de noviembre de 1831) filla d'Antonio, naixito de Badenas y Catalina, naixita de Rueda de Xalón, estió una vecina d'o barrio zaragozano de Sant Pavlo y una d'as heroicas esfensoras d'a ciudat en os Setios de Zaragoza, escayecitos mientres a Guerra d'o Francés.

Debito a la economía familiar, María ha de treballar dende nina servindo en una casa d'o barrio. Ye astí a on conoixe a o suyo futuro marito, Pedro Roncal, con qui se casará o 12 de mayo de 1805 en a parroquia de Sant Chil. Ye en a nueva casa d'o matrimonio en a carrera Serón a on les pilla o prencipio d'a guerra.

Mientres a guerra María aduyará en a lochistica, soministrando a os soldatos aragoneses augua, alimentos y munición. Un día fue ferita en o cuello cuan yera aduyando en o frent, amán d'a Puerta d'o Carmen (en l'actual Paseyo de María Agustín), manimenos encara que sangraba y le feba mal a ferita contino treballando.

Dimpués de rematar a guerra, en l'anyo 1815, o cheneral Palafox reconoixió a faina feita en a guerra por María Agustín y le dió un chornal de dos reyals diarios, ya que a ferita en o cuello l'heba dixato o brazo ezquierdo invalido y por tanto ya no podió treballar mas, y o Escudo de Distinción por o Primer Setio de Zaragoza.

En 1819 morió Pedro Roncal que yera malauto y seis anyos dimpués María se casa con Antonio Guisan, tresladando-se os dos ta a Torre de Postas en Alagón. María moriba un 22 de noviembre de 1831 con 48 anyatas, estando apedecata en o fosal de Sant Pablo.

Referencias editar