Jan Matejko
|
Iste articlo ye escrito con as normas graficas EFA. Si quiers, puez aduyar cambiando a la grafía oficial de Biquipedia y sacando dimpués ista plantilla. |
| Jan Matejko | |
|---|---|
 Autorretrato (1892), Museu Nacional de Varsovia | |
| Información personal | |
| Calendata de naixencia | 28 de chunio de 1838 |
| Puesto de naixencia |  Cracovia (Ciudat libre de Cracovia)
|
| Calendata de muerte | 1 de noviembre de 1893 |
| Puesto de muerte | .svg){kind=small} Cracovia (Imperio Austrohongaro)
|
| Ocupación | Pintor |
| Conchuche | Teodora Giebułtowska (1864- |
Jan Alojzy Matejko, naixito de Cracovia (Ciudat libre de Cracovia) o 28 de chunio de 1838 y muerto en Cracovia (Imperio Austrohongaro) o 1 de noviembre de 1893, estió un pintor polaco, considerato como uno d'os principals representants d'a Pintura en Polonia, y que a sobén fació as suyas obras sobre feitos d'a Historia de Polonia u sobre as grans presonalidatz polacas.
Antecedents familiarsEditar
Jan Matejko yera fillo de Franciszek Ksawery Matejko, que yera de Hradec Králové, una localidat de Bohemia, que heba plegato a la ciudat de Cracovia ta estar profesor de Musica. En Cracovia casó con Joanna Karolina Rossberg, que feba parte d'una familia d'a burguesía polaco-alemana d'a ciudat. Jan yera o uiteno fillo d'os 11 que teneba o matrimonio.
Por o suyo talento y habilidatz en as Artes plasticas, Matejko continó os suyos estudios, encara que con muitas dificultatz ta atras materias. Asinas, mai no aprendió denguna luenga forana u mesmo teneba problemas ta charrar bien o polaco. Por ixo no li cuacaba charrar en publico.
A suya ciudat mientres a suya vidaEditar
Quan Matejko naixió, a ciudat de Cracovia yera un estato independient, dito Ciudat libre de Cracovia, repui d'o antigo estato polaco d'o Reino de Polonia y d'a Republica d'as Dos Nacions luego d'as Particions de Polonia, que heba creyato en 1815 o Congreso de Viena dimpués d'as Guerras napolionicas. Ixe estato yera a seu d'a Universidat Jaguellonica, que en ixas envueltas recebiba estudiants de tot l'antigo territorio polaco, y a Ciudat Libre de Cracovia yera asinas o zaguer lugar a on encara yera present ubiertament o nacionalismo polaco.
En a dita Sublevación de Noviembre (1830-1831) d'os polacos contra o dominiL'austro-ruso-prusiano, Cracovia estió a base de suministros ta os patriotas polacos que heban proclamato a independencia d'o dito Reino d'o Congreso (o territorio chusmeso a o control ruso dende o Congreso de Viena). Asinas, en ser redotata ista sublevación, se redució a sobiranía d'a Ciudat Libre de Cracovia, ocupata melitarment en 1836-1841 por l'Imperio Austriaco. Quan en 1846 a ciudat se sublevó contra os ocupants austriacos, istos reprimioron a sublevación y s'anexionoron a ciudat o 16 de noviembre de 1846.
A suya formación artisticaEditar
Matejko dentró en 1852 en a Escuela de Bellas Artes de Cracovia (encara que con a oposición de su pai), a on fació a suya formación artistica dica 1858.
A suya familiaEditar
Jan Matejko casó en 1864 con Teodora Giebułtowska, y tenioron 4 fillos, a más d'unatro que morió de nin.
Caracteristicas d'a suya obraEditar
A obra de Matejko se troba muit influita por as circunstancias politicas d'o suyo país y d'a suya ciudat, y cal parar cuenta d'a importancia en ixa obra d'o nacionalismo polaco. Asinas, Matejo estió o creyador d'a representación plastica d'ixe nacionalismo, forzando a realidat (asinas, en os suyos quadros amaneixen a vegatas presonaches que no estioron en a scena que pinta), porque miraba de fer una sintesi historica y filosofica millor que pintar nomás un simple feito historico.
Quan morió, Matejko fue apedacato en o Cementerio Rakowicki de Cracovia.
Obras importantsEditar
- 1862: Stańczyk.
- 1864: O sermón de Skarga
- 1866: Rejtan.
- 1869: A Unión de Lublín.
- 1872: Báthory en Psków.
- 1872: Copernico (quadro).
- 1874: Suspensión d'a campana Sechismundo.
- 1878: A batalla de Grunwald (quadro).
- 1882: Homenache prusiano.
- 1883: Sobieski en Viena.
- 1888: A batalla de Raclawice (quadro).
- 1891: L'adopción d'a Constitución d'o 3 de mayo de 1791.
- 1888: Ciclo A Historia d'a civilización en Polonia
