Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Io

Io.
Caracteristicas orbitals
Excentricidat: 0,0041
Periodo orbital: 1,769138 d
Inclinación: 0,036
Satelite de: Chupiter
Caracteristicas fisicas
Diametro: 3.643,2 km
Densidat meya: 3.528 kg/m³
Gravedat superficial: 1,796 m/s²
Velocidat d'escape: 2.558 km/s
Temperatura:
 • Superficie: 130 K

Io ye un satelite de Chupiter. Estió descubierto en 1610 por Galileo Galilei.

Io ye a mas interna y a tercera mas gran d'as cuatro lunas galileanas d'a planeta Chupiter. Ye a cuatrena luna mas gran d'o Sistema Solar, tien a densidat mas alta de todas y tiene a menor cantidat d'augua (por proporción atomica) de cualsiquier obchecto astronomico conoixiu en o Sistema Solar.

Con mas de 400 vulcans activos, Io ye l'obchecto cheolochicament mas activo d'o Sistema Solar.[1] Ista actividat cheolochica extrema ye o resultau d'o escalfamiento mareyal por a fricción chenerada dentro de l'interior d'Io cuan ye arrocegau entre Chupiter y as atras lunas galileanas: Europa, Ganimedes y Calisto. Cuantos vulcans producen columnas d'ixufre y dioxido d'ixufre que puyan dica 500 km (300 millas) sobre a superficie. A superficie d'Io tamién ye chapurquiada de mas de 100 montanyas que s'han elevau por una compresión extensa en a base d'a crosta de silicato. Belunas d'istas tucas son mas alteras que o Mont Everest, o puesto mas altero d'a superficie d'a Tierra. A diferencia d'a mayoría d'as lunas d'o Sistema Solar exterior, que se composan prencipalment de chelo d'augua, Io ye composau prencipalment de rocas silicatadas que rodeyan un nuclio de fierro fundiu u sulfuro de fierro. A mayor parte d'a superficie d'Io ye composada por extensas planas con una capa chelada de ixufre y dioxido d'ixufre.

Referencias editar

  1. (en) Rosaly MC Lopes (2006). "Io: The Volcanic Moon". In Lucy-Ann McFadden; Paul R. Weissman; Torrence V. Johnson (eds.). Encyclopedia of the Solar System. Academic Press. pp. 419–431. ISBN 978-0-12-088589-3.