Galacho de Chuslivol

(Reendrezau dende Galacho de Chuslibol)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Galacho de Chuslivol

Galacho de Chuslivol
Datos chenerals
Tipo Humedal
Establiu
Superficie
Situación
Situación Chuslivol, Zaragoza
Latitut
Lonchitut
Mapa

O galacho de Chuslivol ye un espacio natural aragonés situato en o barrio rural de Chuslivol (Zaragoza), en a marguin ezquierda d'Ebro.

O nuclio d'o espacio ye o galacho u meandre albandonato d'Ebro que se formó o 2 de chinero de 1961, a causa d'a mayor riada d'Ebro en o sieglo XX (4.130 /s de caudal: 16 vegatas a valura meya). Por ixo ye dica l'inte o zaguer galacho d'Ebro.

O galacho ye compreso entre l'actual curso d'Ebro y unas penyas de cheso. Dende o punto de vista d'a cheodinamica externa bi ha un esliz fosilizato que estió activo cuan o meandre esgarrapaba a parte inferior d'a penya, deixando d'estar activo cuan o meandre quedó albandonato.

Destaca a vechetación de ribera, con selvas d'alamos, chopos, freixeras, urmo y amplos carrizals.

Dimpués d'a formación d'o galacho i habió actividat humana con graveras, escarvando grans cavidaz, que se convertioron en lacunas artificials. Una vegada finalizata l'actividat comercial d'istas, o Concello de Zaragoza compró os terrenos, escomencipiando a restauración de l'entorno.

Tanto o nivel d'as lacunas como o nivel d'o galacho pende d'o nivel d'augua d'Ebro, porque bi ha un acuifero ocupando tot ixe material aluvial poroso. En epocas de grans creixitas, l'augua de l'Ebro plega a dentrar dreitament en o galacho. Antimás iste galacho recibe as aguas y sedimentos d'o Barranco de Los Leiteros, que aporta gran parti d'os materials solidos como d'augua no provenient d'o propio cauz de l'Ebro.

A evolución natural d'un galacho ye a colmatación, plenando-se con l'aporte de sedimentos aluvials lutiticos y colonización d'a vechetación de ribera. Bi ha antimás ciertos elementos de l'actividat humana que pueden modificar-ne o suyo desarrollo, como a pista forestal que cruza o galacho construyita como via d'acceso ta las antigas graveras. As dos partis d'o galacho que quedan a cada marguin d'a pista son conectadas por unas conduccions que fan pasar l'augua y os materials en suspension d'ista cuando en tien o suficient nivel. Sin d'embargo a existencia d'a pista tamién favoreixe o acopio d'os mesmos ta los suyos terrers, acelerando muy probablement a suya colmatación.

Figuras de protección

editar

Se veiga tamién

editar

Vinclos externos

editar