Entibo de Joaquín Costa

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

L'entibo de Joaquín Costa (en honor de Joaquín Costa, politico aragonés esfensor d'a politica hidraulica como motor de desembolique de Ribagorza) u entibo de Barasona (por Barasona, localidat mas amanada que quedó afogada por a construcción d'o pantano) ye un entibo en o río Esera que sirve como cabecera pa o sistema de riego d'a Canal d'Aragón y Catalunya.

Entibo de Joaquín Costa
Entibo de Barasona
Administración
País Aragón
Estau
Provincia
Comarca Ribagorza
Municipio
Cheografía
Tipo
Orichen
Superficie 6,92 km²
Superficie ha
Altaria m
Longaria km
Amplaria km
Fondura m
Volumen hm³
Hidrografía
Fuent Río Esera
Desagüe
Desagües Río Esera
Canal d'Aragón y Catalunya
Mapa
Entibo de Joaquín Costa ubicada en Aragón
Entibo de Joaquín Costa
Entibo de Joaquín Costa
Situación en Aragón

Historia editar

A construcción d'una canal de riego para a Baixa Ribagorza heba estau un prochecto ilustrau dende o sieglo XVIII, encara que nomás se podió fer en o sieglo XIX, baixo a intensa presión social d'intelectuals como Joaquín Costa y a suya Liga de Contribuyents de Ribagorza. Enguerau a la fin en 1906 como Canal d'Aragón y Catalunya, le mancaba manimenos un reservorio que permitise un fluxo constant y seguro d'augua lo que motivó demandas posteriors de una entibadera en a suya cabecera.

Mientres as decadas siguients s'aprebó a lei de riegos de 1911 y se creyoron as confederacions hidrograficas en 1926, lo que cheneró o marco legal pa la construcción de l'entibo. As obras s'encetoron en 1929 y fuoron rematadas en 1932. Como en muitos entibos, se requirioron expropiacions d'alta conflictividat social, que cheneroron pleitos dica bien dentrada a decada de 1960.[1][2]

Mientres a Guerra Civil espanyola o Exercito Popular Republicano voló as compuertas d'a entibadera pa aturar l'avanz sublevau.

O sistema posteriorment se complementó con os entibos de Santa Ana (1961) y de Sant Salvador, disenyaus pa augmentar a capacidad de regulación d'a cuenca, que desbordaba en o deschelo o volumen de Barasona.[3]

Descripción editar

L'entibo sigue a tipolochía de gravedat y tien una altaria de coronación de 99 m en una foz d'o río Esera cuals laderas i heban estau pobladas dende epoca romana.

Atros usos editar

L'entibo s'usa tamién pa fins recreativas, incluyindo un camping y establimientos pa actividaz acuaticas en a suya redolada como o remo y a pesca.

Lienda editar

Se diz que un mostro habita lo laco y ye parellano a una sargantana u una salamanquesa.[4]

Referencias editar

  1. (es) "De la utopía de Joaquín Costa a la intervención del Estado: un siglo de obras hidráulicas en España." Eloy Fernández Clemente. P.15
  2. (es) "En 1967, había gente reclamando el dinero que les debían a sus abuelos" , Diario del Alto Aragón
  3. (es) Acciona se adjudica la construcción de un embalse en Huesca por 46,20 millones, El Confidencial
  4. (es) Antón Castro,Eduardo Viñuales Aragón: Excursiones a lugares mágicos, Sua Edizioak, 2017, ISBN 978-84-8216-657-5, p.116

Enlaces externos editar