Corz de Monzón (1289)

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Corz de Monzón
1289
Ilesia de Santa María de Monzón
Información cheneral
Puesto Ilesia de Santa María
Ciudat Monzón
Monarca Alifonso III d'Aragón
Principals temas
- Creyación d'o Impuesto de Cheneralidatz
Corz Chenerals
Anteriors Posteriors
- Monzón 1362
Corz d'o Reino d'Aragón
Anteriors Posteriors
Zaragoza 1289 Zaragoza 1291
Corz Catalanas
Anteriors Posteriors
Barcelona 1283 Barcelona 1291
Mapa
Situación en Aragón

As Corz de Monzón de 1289 estioron unas Corz Chenerals d'Aragón en as que se fació una important fayena parlamentaria: se promulgoron 35 constitucions u ordinacions que adotoron a la Corona d'estructuras administrativas solidas. Se celebroron en os meses d'octubre y noviembre de 1289, en a ilesia de Santa María de Monzón. Se quereba con ellas definir d'as mugas d'as churisdiccions, a independencia d'os funcionarios en relación a os sinyors, a regulación de l'administración de chusticia y la creyación d'una financiación regular a traviés d'un impuesto común a toz dito "d'o cheneral", por a suya universalidat. Iste impuesto remataría orichinando institucions propias en os Estaus d'a Corona ditas Deputacions d'o Cheneral u Cheneralidatz. Alifonso III d'Aragón se compromete, asinas mesmo, a no deseparar d'a Corona o Reino de Mallorca y a acceptar de modo implicito a institución d'o Consello Reyal.

O rey amenistaba financiación pa os gastos d'a Corona. En prencipiar as sesions d'as Corz Chenerals de Monzón, catalans y mallorquins ufrioron l'aduya economica a o rei pa que podese rematar as suyas guerras contra Castiella y Francia y, con a fin de recuperar-la, creyoron una institución recaptatoria, o impuesto de Cheneralidatz, que sería aplicau en todas as mugas d'os estaus privativos d'a Corona d'Aragón. Ista institución fiscal con o tiempo desarrollaría, en os encargaus de replegar o impuesto, unas competencias que fuoron desarrollando-se en deputacions con cada vegada más poders, ya no nomás fiscals, sino politicos, as Deputacions d'o Cheneral u Cheneralidatz, que rematoron constituyindo a Cheneralidat d'Aragón, a de Valencia y a de Catalunya.

A monarquía salió fortaleixida d'istas Corz.

Bibliografía editar

  • Luis González Antón, Las Cortes de Aragón, Zaragoza , Librería General, 1978. Cfr. 2. 3. 2. «Las Cortes Generales de Monzón», págs. 68-69.

Vinclos externos editar


Predecesor:
No n'i hai
Corz Chenerals d'Aragón
Corz de Monzón (1289)
Succesor:
Corz de Monzón (1362)
Predecesor:
Corz de Zaragoza (1289)
Corz d'o Reino d'Aragón
Corz de Monzón (1289)
Succesor:
Corz de Zaragoza (1291)
Predecesor:
Barcelona 1283
Corz Catalanas
Corz de Monzón (1289)
Succesor:
Corz de Barcelona (1291)