Pieter Bruegel o Viello

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Pieter Bruegel
Posible autorretrato de Pieter Bruegel
Información personal
Calendata de naixencia	1525 ?
Puesto de naixencia	Broghel?
Calendata de muerte	9 de setiembre de 1569
Puesto de muerte	Bruselas
Ocupación	pintor

Pieter Brueghel o Viello u Bruegel (1525? – 9 de setiembre de 1569) estió un pintor flamenco, conoixito sobretot per os suyos paisaches y escenas de campesins.

Biografía

Bels documentos sitúan o suyo puesto de naiximiento en Broghel, amán de Breda, pero no ye seguro si se refieren a la ciudat holandesa de Breda u a la ciudat belga de Bree, clamata Breda en latín. De l'anyo 1559 entadebant, o pintor sacó l'hache d'o suyo apellito y emprencipió a sinyar os cuadros suyos como Bruegel.

A torre de Babel (1563)

Estió aprendiz de Pieter van Aelst, a filla de qui sería mas tardi a suya muller, y ta 1551 l'aceptaban como mayestro en a cofraría de pintors d'Anvers. Poco dimpués vesitó Italia, tornando unaltra vegata ta Anvers antis d'estableixer-se a la fin en Bruselas 10 anyos dimpués, an i moriba lo 9 de setiembre de 1569.

Estió lo pai de Pieter Bruegel o Choven y Jan Bruegel o Viello. Os dos fillos se ferían tamién pintors, pero a la muerte de su pai yeran encara chiquez.

Bruegel s'especializó en paisaches plens de campesins, pintatos en un estilo mas simple que o d'os suyos contemporanios. A influencia mas evident en l'arte suyo ye a de l'anterior mayestro holandés Hieronymus Bosch.

A ormino se considera a Bruegel o Viello lo primer pintor d'Occident en fer paisaches per gusto propio mas que no pas como lo telón de fundo de bella alegoría relichiosa. Os suyos paisaches d'hibierno de 1565 son una buena preba d'a riguridat d'os hibiernos en o tiempo d'a clamata Chiqueta Edat de Chelo.

Obras

O Trunfo d'a Muerte (1562)

Os peixes grans se minchan os chicos 1556, Albertina, Viena
O somero en a escuela 1556, Kupferstichkabinett Staatliche Museen, Berlín
A cayedura d'Icaro ta 1558, Musée des Beaux-Arts, Bruselas
Proverbios holandeses 1559, Staatliche Museen zu Berlin - Gemaldegalerie, Berlin
A luita entre Carnistoliendas y Cuaresma 1559, Kunsthistorisches Museum Wien, Viena
Chuegos de ninos 1560, Kunsthistorisches Museum Wien, Viena
O suicidio de Saúl 1562, Kunsthistorisches Museum Wien, Viena
Dos monos chicos 1562, Staaliche Museen, Gemaldegalerie, Berlín
O Trunfo d'a Muerte ta 1562, Museo del Prado, Madrit
Dulle Griet (A loca Margalideta) ta 1562, Museum Mayer van den Bergh, Anvers

Paisache d'hibierno con liena ta paixaros (1565)
A Torre de Babel 1563, Kunsthistorisches Museum Wien, Viena
Viache ta Echipto 1563, Courtauld Institute Galleries, Londres
A Torre de Babel (chiqueta) ta 1563, Museum Boymans-van Beuningen, Rotterdam
Camín ta lo Calvario 1564, Kunsthistorisches Museum Wien, Viena
L'adoración d'os Reis 1564, The National Gallery, Londres
Os meses. Ciclo de 6 a 12 pinturas d'os meses u estacions d'o Libro d'as horas, d'as cuals en perviven cinco:
- Os cazataires en a nieu (ab.-chi.) 1565, Kunsthistorisches Museum Wien, Viena
- Día fusco (feb.-ma.) 1565, Kunsthistorisches Museum Wien, Viena
- A cullita d'o feno (chun.-chul.) 1565, National Museum, Praga
- A cullita (ag.-set.) 1565, Metropolitan Museum of Art, Nueva York
- A tornata d'a ramada (ot.-nob.) 1565, Kunsthistorisches Museum Wien, Viena
Paisache d'hibierno con liena ta paxaros 1565, Wiltshire, Wilton House
A calunia d'Apeles 1565, British Museum, Londres
A mortalera d'os inocents ta 1565, Hampton Court, R.U./Kunsthistorisches Museum Wien, Viena
O pintor y lo experto ta 1565, Albertina, Viena

A cullita (1565)
A pedrica de Chuan Baptista 1566, Beaux Arts Museum, Budapest
O censo de Belén 1566, Musée des Beaux-Arts, Bruselas
O baile de casamiento ta 1566, Detroit Institute of Arts, Detroit
A conversión de Paulo 1567, Kunsthistorishes Museum Wien, Viena
O país de Cocanya 1567, Alte Pinakothek, Munich
O ciego guiando a o ciego 1568, Museo Nacionale, Nápols
O casamiento campesín 1568, Kunsthistorisches Museum Wien, Viena
A danza campesina 1568, Kunsthistorisches Museum Wien, Viena
Os pedigons 1568, Louvre, París
O campesín e o niedo 1568, Kunsthistorisches Museum Wien, Viena
A cayedura d'os ánchels rebeldes, Musée des Beaux-Arts, Bruselas

Vinclos externos

Se veigan as imáchens de Commons sobre Pieter Brueghel o Vuello.
(fr) Replega completa d'as suyas pinturas.

Datos: Q43270
Multimedia: Pieter Bruegel (I) / Q43270