Patxi Saez Beloki
| Patxi Saez Beloki | |
|---|---|
 Patxi Saez Beloki en a Reyal Academia d'a Luenga Basca lo 12 de febrero de 2016.. | |
| Información personal | |
| Calendata de naixencia | 8 de marzo de 1964 |
| Puesto de naixencia | Beasain, Guipuzcua ( País Basco)
|
| Ocupación | sociolingüista |
| Pachina web | http://patxisaez.eus/ |
Patxi Saez Beloki (Beasain, Guipuzcua, País Basco, 8 de marzo de 1964) ye un sociolingüista basco miembro d'a Reyal Academia d'a Luenga Basca (A Euskaltzaindia).[1] Ye Licenciau en Sciencias Socials y d'a Información y Especialista en Planificación Lingüistica per la Universidat d'o País Basco.
Lo Paradigma d'o CarroEditar
Lo 12 de febrero de 2016, a Bilbau, a la siede oficial d'a Reyal Academia d'a Luenga Basca, debant de mas d'un centenar d'academicos, investigadors y especialistas en luenga basca, va presentar pa prima vegada lo Paradigma d'o Carro, tamién denominau Paradigma d'a Necesidat Natural.[2]
Lo Paradigma d'o Carro proposa un nuevo paradigma sociolingüistico pa la revitalización d'as luengas minorizadas.[3] Ye un arquetipo u patrón teorico que articula lo carro d'a revitalización d'as luengas sobre dos ruedas —la de l'adquisición d'a luenga y la d'a suya utilización— que chiran simultaniament sobre un mesmo eixe alimentándose mutuament. La tracción d'o carro d'a revitalización lingüistica s'orichina per la necesidat vital y funcional d'utilizar la luenga como traste de comunicación social pa satisfer las necesidatz humanas. Ye asinas que lo constructo teorico d'o Paradigma d'o Carro ye interconnectau con a Piramide de Maslow u hierarquía d'as necesidatz humanas.
Seguntes determina este marco teorico, la revitalización lingüistica de tota luenga ha de prencipiar per atender y satisfer, en un primer momento, las necesidatz humanas de comunicación efectivas y afectivas mas basicas y primitivas d'a persona (como son las relacions mai-fillo y familiars, asinas como las relacions mas intimas d'amistat). Dimpués d'encaramullar las necesidatz vitals de comunicación d'a primera socialización d'a persona la revitalización lingüistica ha de centrar-se en as necesidatz naturals de comunicación d'a segunda socialización como la educación y culturización d'a persona en a quala intervienen achents socializadores tant importants como la escuela y los meyos de comunicación con un papel muito relevant pa internet y los retz socials. Per zaguer, seguntes lo Paradigma d'o Carro, l'actividat humana per antonomasia, vinculada estreitament con a evolución social y que ye transversal a totas las necesidatz humanas, ye lo treballo. Con o treballo s'encaramulla dende la necesidat humana mas primichenia, como ye la necesidat vital d'alimentación, dica la mas complexa u sofisticada, como ye la autorrealización d'o estar humano, situada en a cuspide d'a Piramide de Maslow. Per tanto, la recuperación efectiva de tota luenga, per lo que fa a traste de comunicación social, se remata con a normalización d'a luenga en l'ambito laboral, actividat central d'a organización social d'a persona.
ReferenciasEditar
- ↑ Organigrama d'a Reyal Academia d'a Luenga Basca pachina web d'a Reyal Academia d'a Luenga Basca. (eu)
- ↑ Saez Beloki, Patxi (2017) La necesidat ye la clau Revista academica Euskera, Bilbao: Reyal Academia d'a Luenga Basca. (eu)
- ↑ Reyal L'Academia d'a Luenga Basca endrezará una nueva estratechia pa l'empento de l'idioma basco Diario Deia, 13-2-2016. (es)
Vinclos externosEditar
- patxisaez.eus (pachina oficial) (eu)
- «La luenga basca ha de que estar necesaria, ixa ye la clau» Diario Basco, 12-02-2016. (eu)
- «Patxi Saez: "L'Academia ha d'endrezar la nueva etapa d'a luenga basca"» Radio: Euskadi Irratia, programa: Mezularia, 24-02-2016. (eu)