Patxi Saez Beloki

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Patxi Saez Beloki
Patxi Saez Beloki en a Reyal Academia d'a Luenga Basca lo 12 de febrero de 2016..
Información personal
Calendata de naixencia	8 de marzo de 1964
Puesto de naixencia	Beasain, Guipuzcua ( País Basco)
Ocupación	sociolingüista
Pachina web	http://patxisaez.eus/

Patxi Saez Beloki (Beasain, Guipuzcua, País Basco, 8 de marzo de 1964) ye un sociolingüista basco miembro d'a Reyal Academia d'a Luenga Basca (A Euskaltzaindia). Ye Licenciau en Ciencias Socials y d'a Información y Especialista en Planificación Lingüistica per la Universidat d'o País Basco.

Lo Paradigma d'o Carro

Lo 12 de febrero de 2016, a Bilbau, a la siede oficial d'a Reyal Academia d'a Luenga Basca, debant de mas d'un centenar d'academicos, investigadors y especialistas en luenga basca, va presentar pa prima vegada lo Paradigma d'o Carro, tamién denominau Paradigma d'a Necesidat Natural.

Lo Paradigma d'o Carro proposa un nuevo paradigma sociolingüistico pa la revitalización d'as luengas minorizadas. Ye un arquetipo u patrón teorico que articula lo carro d'a revitalización d'as luengas sobre dos ruedas —la de l'adquisición d'a luenga y la d'a suya utilización— que chiran simultaniament sobre un mesmo eixe alimentándose mutuament. La tracción d'o carro d'a revitalización lingüistica s'orichina per la necesidat vital y funcional d'utilizar la luenga como traste de comunicación social pa satisfer las necesidaz humanas. Ye asinas que lo constructo teorico d'o Paradigma d'o Carro ye interconnectau con a Piramide de Maslow u hierarquía d'as necesidaz humanas.

Seguntes determina este marco teorico, la revitalización lingüistica de tota luenga ha de prencipiar per atender y satisfer, en un primer momento, las necesidaz humanas de comunicación efectivas y afectivas mas basicas y primitivas d'a persona (como son las relacions mai-fillo y familiars, asinas como las relacions mas intimas d'amistat). Dimpués d'encaramullar las necesidaz vitals de comunicación d'a primera socialización d'a persona la revitalización lingüistica ha de centrar-se en as necesidaz naturals de comunicación d'a segunda socialización como la educación y culturización d'a persona en a cual intervienen achents socializadores tan importants como la escuela y los meyos de comunicación con un papel muito relevant pa internet y los rez socials. Per zaguer, seguntes lo Paradigma d'o Carro, l'actividat humana per antonomasia, vinculada estreitament con a evolución social y que ye transversal a totas las necesidaz humanas, ye lo treballo. Con o treballo s'encaramulla dende la necesidat humana mas primichenia, como ye la necesidat vital d'alimentación, dica la mas complexa u sofisticada, como ye la autorrealización d'o estar humano, situada en a cuspide d'a Piramide de Maslow. Per tanto, la recuperación efectiva de tota luenga, per lo que fa a traste de comunicación social, se remata con a normalización d'a luenga en l'ambito laboral, actividat central d'a organización social d'a persona.

Vinclos externos

• patxisaez.eus (pachina oficial) (eu)
• «La luenga basca ha de que estar necesaria, ixa ye la clau» Diario Basco, 12-02-2016. (eu)
• «Patxi Saez: "L'Academia ha d'endrezar la nueva etapa d'a luenga basca"» Radio: Euskadi Irratia, programa: Mezularia, 24-02-2016. (eu)

• Datos: Q61866629