Loís XIV de Francia

Articlo d'os 1000
Loís XIV de Francia
y III de Navarra
Rei de Francia y de Navarra

Loís XIV de Francia, en un cuadro atribuyiu a Pierre Mignard u a Hyacinthe Rigaud.

14 de mayo de 1643-1 de setiembre de 1715
Predecesor Loís XIII
Succesor Loís XV

14 de mayo de 1643-1 de setiembre de 1715
Predecesor Loís III
Succesor Loís IV

Naixencia 5 de setiembre de 1638
Saint-Germain-en-Laye (Francia)
Muerte 1 de setiembre de 1715
Palacio de Versailles (Versailles, Francia)
Enterreco Basilica de de Saint-Denis (Saint-Denis, Sena-Sant Denis, Francia)
Conchuche/s María Tresa d'Austria (1660-1683)
Madame de Maintenon (1683-1715, matrimonio morganatico y secreto)
Descendencia Con María Tresa d'Austria: Loís, Ana Isabel, María Ana, María Tresa, Felipe Carlos, Loís Francisco
Con Louise de La Vallière: Carlos, Felipe, María Ana, Loís
Con Madame de Montespan: Loísa Francisca, Loís Augusto, Loísa Francisca, Loísa María Ana, Francisca María, Loís Alexandro
Con Claude de Vin des Œillets: Loísa
Con Marie-Angélique de Scorailles: dos fillos muerts en naixer
Casa reyal Casa de Borbón
Dinastía Capetos
Pai Loís XIII de Francia
Mai Ana d'Austria

Escudo de Loís XIV de Francia

Loís XIV de Francia y III de Navarra, naixiu de Saint-Germain-en-Laye (Francia) o 5 de setiembre de 1638 y muerto en o Palacio de Versailles (Versailles, Francia) o 1 de setiembre de 1715, estió un rei de Francia y tamién un rei de Navarra dende o 14 de mayo de 1643, fillo de Loís XIII de Francia y III de Navarra y d'Ana d'Austria. Ye conoixiu como Loís o Gran u como lo Rei Sol y con un luengo reinau de 72 anyos y 110 días ye lo rei que mas anyos ha ocupau una cadiera reyal (con calendatas comprobables). Loís XIV estió lo prencipal representant de l'absolutismo monarquico en Europa en o suyo tiempo y la suya figura marcó la Historia de Francia, conseguindo consolidar a linia que heban prencipiau os suyos antecesors de debantar un estau centralizau disminuyindo lo poder d'a nobleza francesa a qui consiguió levar a residir en a cort en o palacio de Versailles y eliminando asinas gran part d'os vestichios d'o rechimen feudal. Consiguió asinas fortalecer o poder de l'estau centrando-lo en a figura d'o monarca y fundando una monarquía absoluta en o reino de Francia que se mantenió vichent dica que esclató la Revolución francesa en os zaguers anyos d'o sieglo XVIII.

Tamién estió autor d'a revocación de l'edicto de Nantes sinyau por o rei Henrique IV en 1598 y que heba permitiu a los hugonoz (practicants d'o Protestantismo) la libre practica d'as suyas creyencias relichiosas, consagrando asinas la preponderancia d'o Catolicismo en Francia y obligando a traviés d'un mecanismo de coerción violenta conoixiu como las "dragonadas" mesmo a la emigración fuera d'o reino de muitos protestants, que s'establioron principalment en o reino de Prusia y en o reino d'Anglaterra.

Finalment, estió impulsor d'a presencia militar francesa en Europa, estando marcau lo suyo reinau por as constants guerras con Espanya en a clamada Guerra franco-espanyola dende 1635 dica 1659, pero tamién en atros tres grans conflictos a escala continental: a Guerra franco-neerlandesa (1672-1678), a Guerra d'os Nueu Anyos (1688-1697) y la Guerra de Succesión Espanyola (1701-1713), amás d'a partecipación d'o reino en muitos atros conflictos menors, como la clamada Guerra de Devolución con Espanya (1667-1668) u la clamada Guerra d'as Reunions, tamién con Espanya (1683-1684).

Loís XIV tamién destacó por o feito de tener en o suyo arredol en a suya cort a destacadas personalidaz en o campo d'as artes, as ciencias u la milicia, como Bossuet, Colbert, Le Brun, Le Nôtre, Lully, Mazzarino, Molière, Racine, Turenne u Vauban. Establió en 1666 l'Academia de Ciencias de Francia y estió impulsor d'obras publicas destacadas, como la canal du Midi ta permitir la navegación a lo suyo traviés dende la mar Mediterrania dica l'oceano Atlantico (encara que dica la Revolución francesa lo suyo nombre yera de Canal Reyal d'o Lenguadoc).

Vinclos externos editar


Predecesor:
Loís XIII
Rei de Francia
1643 - 1715
Succesor:
Loís XV
Predecesor:
Loís III
Rei de Navarra
1643 - 1715
Succesor:
Loís IV