Galaxia d'Andromeda

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Galaxia d'Andromeda

Galaxia d'Andromeda
Nomenclatura
Atros nombres: Messier 31, M31, u NGC 224
Datos d'observación (epoca J2000)
Tipo: Galaxia religada barrata
Numero d'estrelas: 1012
Caracteristicas fisicas
Diametro: 220.000 anyos luz
Masa: 0.7 - 2.5×1012 M

A galaxia d'Andromeda, tamién conoixida como Messier 31, M31 u NGC 224 y orichinalment como que Nebulosa d'Andromeda, ye una galaxia religada barrata aproximadament a 2,5 millons d'anyos luz (u 770 kiloparsecs) d'a Tierra y a galaxia prencipal mas cercana a la Vía Lactia. O suyo nombre promana de l'aria d'o ciel d'a Tierra en a cual amaneixe, a constelación d'Andromeda, que a la suya vegada leva o nombre d'a princesa etiope que estió a esposa de Perseu en a mitolochía griega.

A masa d'a galaxia d'Andromeda ye d'o mesmo orden de magnitut que a d'a Vía Lactia, a 1 billón de masas solars. A masa de cualsiquiera d'as galaxias ye dificil d'estimar con precisión, pero entre muito tiempo se pensó que a galaxia d'Andromeda ye mas masiva que a Vía Lactia por una marguin d'entre o 25% y o 50%. Isto ha estau cuestionau por un estudio de 2018 que citó una estimación mas baixa d'a masa d'a galaxia d'Andromeda[1], combinada con informes preliminars sobre un estudio de 2019 que estima una masa mas alta d'a Vía Lactia.[2] A galaxia d'Andromeda tien un diametro d'aproximadament 220.000 anyos luz (u 67 kiloparsecs), o que la converte en o miembro mas gran d'o Grupo Local en termins d'extensión, si no de masa.

O numero d'estrelas contenidas en a galaxia d'Andromeda s'estima en un billón (1 × 1012), u aproximadament o dople d'o numero estimau pa la Vía Lactia.[3]

S'aspera que as galaxias d'a Vía Lactia y Andromeda topeten en arredol de 4.500 millons d'anyadas, fusionando-se pa formar una atra galaxia eliptica chigant.[4] Con una magnitut aparent de 3,4, a galaxia d'Andromeda se troba entre os obchectos Messier mas brillants, fendo-la visible a simpla vista dende a Tierra en nueiz sin luna, mesmo cuan se veye dende arias con contaminación luminica amoderata.[5]

Referencias

editar
  1. (en) Kafle, Prajwal R.; Sharma, Sanjib; Lewis, Geraint F.; et al. (1 February 2018). "The Need for Speed: Escape velocity and dynamical mass measurements of the Andromeda Galaxy". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 475 (3): 4043–4054.
  2. (en) Mahon, Chris (20 May 2018). "New Research Says the Milky Way Is Far Bigger Than We Thought Possible." OuterPlaces.com
  3. (en) Peñarrubia, Jorge; Ma, Yin-Zhe; Walker, Matthew G.; McConnachie, Alan W. (29 July 2014). "A dynamical model of the local cosmic expansion". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 433 (3): 2204–2222
  4. (en) "We Finally Know When Our Milky Way Will Crash Into the Andromeda Galaxy" en Space.com
  5. (en) Joseph A. Angelo Jr. Encyclopedia of Space and Astronomy, Facts on File, 2006, ISBN 978-0-8160-5330-8, p.29