Diferencia entre revisiones de «Uells de Joeu»

Contenido eliminado Contenido añadido
AraBot (descutir | contrebucions)
m clean up, replaced: d'a [[Ribagorza → de [[Ribagorza using AWB
Linia 1:
[[Imachen:Artiga de Lin.jpg|right|thumb|250px|O [[refuchio d'Artiga de Lin]], situato amán d'os Uells de Joeu.]]
[[Imachen:Cascada de Aigualluts.jpg|right|thumb|250px|[[Forau d'Aiguallut]], en [[Benás]], orichen d'as auguas d'os Uells de Joeu.]]
'''Uells de Joeu''' (''Guelh de Joèu'' en [[Idioma occitán|occitán]]) ye o nombre que recibe una [[resurchencia]] (''uellos'') d'as [[augua]]s desapareixitas en o [[Karst|sistema karstico]] d'o [[Forau d'Aiguallut]], en o curso alto d'o [[río Esera]] en a [[comarcas d'Aragón|comarca]] d'ade [[Ribagorza]] y amán de l'[[Aneto]], que recibe as auguas d'as [[chelera]]s d'ixa redolada. Antiparte, a resurchencia de Uells de Joeu se troba situata en a cabecera d'a [[val deth Joeu]], en a [[Comarcas de Catalunya|comarca]] [[Occitania|occitana]] d'a [[val d'Arán]], en territorios administratos por [[Catalunya]], a una [[distancia]] de 3,6 [[km]] d'o Forau d'Aiguallut per a on as auguas desapareixioron.
 
Os Uells de Joeu son tamién o [[naixedero]] prencipal d'a [[Río Garona|Garona]], feito que contrimostró ya en [[1931]] l'[[Espeleolochía|espeleologo]] occitán [[Norbert Casteret]], en fer evident que ista fuent d'a Garona se troba situata a una altaria mayor (encara que tenga un [[Caudal (hidrolochía)|caudal]] inferior y una [[longaria]] menor que as auguas provenients d'o [[Plan de Beret]], que dica ixe inte yeran consideratas como a fuent prencipal d'a Garona.
 
== Etimolochía ==
En [[Idioma aragonés|aragonés]], [[Idioma occitán|occitán]] y [[Idioma catalán|catalán]] a palabra se relaciona con [[uello]], fendo referencia a un [[Uellos (hidrolochía)|uello]], [[surchencia karstica|surchencia]] u [[naixedero]] d'auguas.
 
Antiparte, ''Joeu'' se refiere a o dios [[Chupiter (mitolochía)|Chupiter]] d'a [[mitolochía romana]], fácil que mas que mas asimilando-lo a bella deidat prerromana d'a redolada, como gosaba fer-se en a tradición relichiosa romana (y tamién en o [[Cristianismo]]) asimilando as tradicions relichiosas anteriors. Sindembargo, bella tradición relaciona ''Joeu'' con os [[chodigo]]s, encara que pareixe estar nomás que una etimolochía popular motivada mas que mas por a semellanza fonetica, como gosa escayecer en istos casos.