Diferencia entre revisiones de «Macizo»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
referencia medieval de la palabra ''macizo'', como adchectivo
Linia 1:
En [[cheolochía]], '''macizo''' ye una sección d'a [[crosta terrestre]], que ye demarcada por [[Falla (cheolochía)|fallas]] u [[Fisura|fisuras]], en arias rocosas, u en materials solius. En o movimiento d'a crosta, un macizo tiende a retener a suya estructura interna en estar desplazau en a suya totalidat. O termin ye usau tamién para referir-se a un grupo de [[Montanya|montanyas]]
[[Imachen:Massif_du_Mont-Blanc_(hiver_panoramique).jpg|centro|miniaturadeimagen|580x580px|<center>Vista panoramica d'o macizo de Mont Blanc,</center> <center>eixemplo de macizo y amás a cumbre mas alta d'os [[Alpes]].<ref>[http://www.smh.com.au/environment/mont-blanc-shrinks-by-45cm-in-two-years-20091106-i0kk.html The Sydney Morning Herald] November 6, 2009.</ref></center>]]
A parola proviene d'o [[Idioma francés|francés]], "''massif''", an ye utilizada para referir-se a una gran masa montanyosa u a un grupo compacto de montanyas conectadas que forman una porción independient de tierra. Un d'os eixemplos europeus mas destacaus d'un macizo ye o [[Macizo Central]] en a rechión de [[Auvernia|Auvergne]] en [[Francia]]. A mesma palabra como adchectivo ya existiba en o [[lexico de l'aragonés|lexico comercial aragonés]] d'o sieglo XV (''oro macizo'').<ref name=SESMA>{{es}} [[Ángeles Líbano Zumalacárregui|LÍBANO, Ángeles]] y [[José Ángel Sesma Muñoz|SESMA, J. Ángel]], ''Léxico comercial en Aragón (Siglo XV)''. [[Institución Fernando el Católico]], 1982.</ref>
 
Qualques macizos son feitos de penyas[[rocas ignias plutonicas]], ye decir, penyasrocas que se formoron por a lenta cristalización d'o [[magma]] baixo tierra, y istas estioron devantadas por efectos tectonicos. O Macizo d'o Huascaran en a Cordillera Blanca ([[Perú]]) en ye un buen eixemplo, ya que ye feito de granito, a penya[[roca plutónicaplutonica]] mas tipica, unatro buen eixemplo ye o macizo Illimani, que ye feito de [[monzonita]] y [[tonalita]]. A iste tipo de macizos se les clama ¨[[macizos plutónicosplutonicos]]¨.
 
En a literatura de [[Alpinismo|montanyismo]] y [[escalada]], un macizo ye usau freqüentment ta denotar a masa prencipal d'una montanya individual.