Diferencia entre revisiones de «Persas»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Linia 34:
 
== Historia ==
Os primers persans yeran un pueblo indoeuropeu establito en [[Fars]], on habrían arribato en una fase de migracions indoeuropeas que habrían traito tamién a los [[medos]] más a lo noreste. Os persans conoixioron un periodo de dominación meda en tiempos de [[Ciaxares]]. Este periodo remató con [[Ciro II lo Gran|Ciro o Gran]], que dende Fars conquirió [[Media]] creyando o [[Imperio Aquemenida]].
 
O Imperio Aquemenida estió un d'os gran imperios de l'Antiguedat, y fue desfeito por o rei de Macedonia [[Aleixandre lo Gran]]. A la muerte d'Aleixandre lo Gran os persans yeran sozmesos a diferents estatos helenisticos.
Linia 40:
Entre a población d'orichen en part [[scita]] de [[Parthia]] amaneixió a dinastía d'os [[arsacidas]], que creyoron o [[Imperio Parto]], rival d'o Imperio Román en o dominio d'Orient Meyo.
 
O Imperio Parto fue suceditosuccedito por o [[Imperio Sasanida]]. A fin d'o Imperio Sasanida estió a [[invasión d'os arabes musulmans]], que aproveitoron una situación d'agotamiento militar dimpués que os sasanidas fuesen derrotatos por o [[Imperio Bizantín]] en tiempos d'[[Heraclio]].
 
En a [[Edat Meya]] musulmana os persans canalizoron os suyos deseyos d'independencia apoyandorefirmando a los [[abbasís]], que creyoron uno califato[[Califato Abbasí]] con unos modelos organizativos basatos en os modelos sasanidas.
 
Los abbasís fuoron perdendo o control de muitos territorios habitatos por persans, a lo tiempo que os pueblos [[pueblos turquicos|turquico]]s iban prenendo o control d'a situación. Os [[turquemans (Orient Meyo)|turquemans]] creyoron o [[Soldanato Selchuquí]].
 
En a [[Edat Meya]] o principal cambeyo se produció con a invasión [[Imperio Mongol|mongola]], con grants destruccions y mortaleras[[mortalera (delito)|mortalera]]s. O modo de vida agricola sedentario de muitos persans quasi desapareixió, no fendo-lo o modo de vida d'os pastors transuants o nomadas. Muitas ciudatz quedoron despoblatas. A la invasión mongola siguió a creyación d'o [[Ilkhanato]], con una clase dirichent mongola, y con poca duración.
 
Dimpués d'a Edat Meya en a historia d'os persans tenió gran influencia a dinastía [[Dinastía Safavida|Safavida]], que imposó a forma [[xiísmo|xiita]] d'o Islam.
 
== Veyer tamién ==