Bombardeyos atomicos sobre Hiroshima y Nagasaki

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Bombardeyos atomicos sobre Hiroshima y Nagasaki
Segunda Guerra Mundial

Bombardeyos atomicos sobre Hiroshima (ezquierda) y Nagasaki (dreita).
Información cheneral
Calendata: 6 d'agosto de 1945 y 9 d'agosto de 1945
Puesto: Hiroshima (Chapón) y Nagasaki (Chapón)
Resultau: Capitulación de Chapón
En conflicto
Imperio de Chapón Estaus Unius
Baixas
246.000 civils Dengún
Segunda Guerra Mundial
Teatro d'operacions d'Europa y d'Africa d'o NorteTeatro d'operacions d'Africa Oriental y d'Orient MeyoTeatro d'operacions d'Asia y d'o PacificoBatalla de l'Atlantico

Os bombardeyos atomicos sobre Hiroshima y Nagasaki (en anglés, atomic bombings of Hiroshima and Nagasaki; en chaponés, 日本への原子爆弾投下, literalment « caita de bombas atomicas en Chapón ») estioron dos ataques nucleyars ordenaus per Harry S. Truman, president d'os Estaus Unius, contra l'Imperio d'o Chapón. Os ataques s'efectuoron o 6 y o 9 d'agosto de 1945, respectivament, lo que contribuyió, de conchunta con a Guerra sovietico-chaponesa, l'a rendición de Chapón y o fin d'a Segunda Guerra Mundial. Dimpués de seis meses d'intenso bombardeyo d'atras 67 ciudaz, l'arma nucleyar Little Boy estió soltada sobre Hiroshima o luns 6 d'agosto de 1945,[1] seguida per a detonación d'a bomba Fat Man o chueves 9 d'agosto sobre Nagasaki. Entre 105.000 y 120.000 personas murioron y 130.000 resultoron feridas.[2] Dica a calendata, istos bombardeyos constituyen os unicos ataques nucleyars d'a historia.[3]

S'estima que, enta zaguerías de 1945, as bombas heban matau a 166.000 personas en Hiroshima y 80.000 en Nagasaki, totalizando unas 246.000 muertes, encara que nomás a metat feneixió os días d'os bombardeyos. Entre as victimas, d'o 15 a lo 20 % murioron per lesions u malotías atribuyidas a l'enverenamiento per radiación.[4] Dende alavez, cualques atras personas han feneixiu de leucemia (231 casos observaus) y distintos cancers (334 observaus) atribuyius a la exposición y a la radiación liberada per as bombas. En totas dos ciudaz, a gran mayoría d'as muertes estioron de civils.[5]

Seis días dimpués d'a detonación sobre Nagasaki, o 15 d'agosto, l'Imperio de Chapón anunció a suya rendición incondicional a los Aliaus, fendo-se formal o 2 de setiembre con a sinyatura de l'acta de capitulación. Con a rendición de Chapón, concluyió a guerra d'o Pacifico y, per tanto, a Segunda Guerra Mundial. Como consecuencias d'a redota, l'Imperio nipón estió ocupau per fuerzas aliatas lideradas per os Estaus Unius —con contribucions d'Australia, a India britanica, o Reino Uniu y Nueva Zelanda— y adoptó os « Tres principios antinucleyars », que le prohibiban poseyer, fabricar y introducir armamento nucleyar.

Os sobrevivients d'os bombardeyos se dicen hibakusha (被 爆 者, una palabra chaponesa que se traduz literalment como "personas afectadas per explosions").[6] O gubierno chaponés ha reconoixiu a unas 650.000 personas como hibakusha. En 31 de marzo de 2020, 136.682 encara seguiban vivos.

Referencias editar

  1. (en) Adams, Simon; Crawford, Andy (2000). World War II. Doring Kindersley Limited. ISBN 0-78946-298-2.
  2. (en) The Atomic Bombings of Hiroshima and Nagasaki.Total Casualties en Atomicarchive.com
  3. (en) Hakim, Joy (1995). A History of Us: War, Peace and all that Jazz. Oxford University Press. ISBN 0-19-509514-6.
  4. (en) Harry S. Truman Library & Museum. U. S. Strategic Bombing Survey: The Effects of the Atomic Bombings of Hiroshima and Nagasaki. 19 de chunio de 1946. 2. Hiroshima., p. 22 - 51.
  5. (en) Hiroshima Peace Memorial Museum (1999). The Spirit of Hiroshima: An Introduction to the Atomic Bomb Tragedy. Hiroshima Peace Memorial Museum.
  6. (en) Who Are The Hibakusha? en Hibakushastories.org

Bibliografía editar

  • (en) Gordin, Michael D. (2007). Five Days in August: How World War II Became a Nuclear War. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-12818-4. OCLC 70630623
  • (en) Ogura, Toyofumi (2001). Letters from the End of the World: A Firsthand Account of the Bombing of Hiroshima. Tokyo: Kodansha International. ISBN 978-4-7700-2776-4.
  • (es) Thomas, Gordon; Morgan Witts, Max. Enola Gay: Una apasionante investigación sobre la bomba atómica de Hiroshima. Ediciones B - Mexico, 2005. ISBN 8-466-62042-7.
  • (en) Sherwin, Martin J. A World Destroyed: Hiroshima and its Legacies. Stanford University Press, 2003. ISBN 0-8047-3957-9.