Tractau de Guadalupe Hidalgo

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

O Tractau de Guadalupe Hidalgo ye un tractau internacional sinyau o 2 de febrero de 1848 y que remató a guerra entre Estaus Unius y Mexico, a Primera Intervención Estausunidense en Mexico, que heba prencipiau en 1845 cuan o Congreso d'os Estaus Unius votó a favor de l'anexión de Texas, que yera un territorio sublevau contra Mexico y que heba proclamau a suya independencia.

En color roya, os territorios cedius por Mexico a los Estaus Unius seguntes as clausulas d'o Tractau de Guadalupe Hidalgo.

Seguntes ixe tractau, Mexico recibiba 15 milions de dólars, y cedeba a los Estaus Unius un gran territorio d'una superficie d'1.360.000 km², que yera a mayor parte d'os estaus mexicanos de l'Alta California y de Santa Fe de Nuevo México. Istos territorios son hue os estaus estausunidenses de California, Nevada y Utah, amás d'as dos terceras partes septentrionals d'Arizona y partes de Colorado, Nuevo Mexico y Wyoming.

Antiparte, por iste tractau Mexico reconoixeba a incorporación como estau d'os Estaus Unius d'a Republica de Texas y amás li cediba bels territorios situaus a l'este d'o río Grande y d'o meridiano 107, que Texas reivindicaba a Mexico dende a suya independencia en 1836. Istos territorios son hue a parte occidental de Texas, amás de parte de Colorado, Kansas, Nuevo Mexico, Oklahoma y Wyoming.

O nombre oficial en anglés d'o tractau ye Treaty of peace, friendship, limits, and settlement with the Republic of Mexico.

Vinclos externos

• (en) Texto d'o Tractau en a Biblioteca d'o Congreso d'os Estaus Unius.
• (es) Texto d'o Tractau en Cervantesvirtual.com.