Nacionalismo irlandés
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
O nacionalismo irlandés ye una corrient nacionalista surchita en Irlanda dende finals d'a Edat Meya con a ocupación de partes d'Irlanda por o reino d'Anglaterra que advoga por a unión de tota Irlanda libre d'o dominio d'o Reino Uniu. Iste sentimiento fació posible a rebelión irlandesa de 1641, que ubrió a puerta t'a conquiesta d'Irlanda por Cromwell, y ye o sentimiento que bi ha dezaga d'as luitas de l'Exercito Republicano Irlandés (Óglaigh na hÉireann "exercito de voluntarios" en irlandés; Irish Republican Army en anglés), organización que luita dende fins d'o sieglo XIX ta lograr a independencia d'Irlanda, primero, y a suya reunificación con Irlanda d'o Norte dimpués. Ha feito ataques terroristas en Irlanda d'o Norte, en Irlanda y en Anglaterra.
Hue, a relevancia d'o tradicional nacionalismo irlandés concierne a o status d'Irlanda d'o Norte, que fa parti d'o Reino Uniu, pero una sustancial minoría nacionalista s'estima mas de fer parte d'Irlanda.
Ideolochía
editarO nacionalismo irlandés s'ha estato preocupando historicament d'a relación d'Irlanda con Gran Bretanya. Tamién s'ha referito a la opresión historica d'os catolicos, que son identificatos como a chent irlandesa nativa, por os protestants, que s'identifican con a presencia britanica en Irlanda. Sindembargo, ista afirmación cal matizar-la, porque muitos nacionalistas irlandeses son de relichión protestant, como Theobald Wolfe Tone, considerato o pai d'o nacionalismo irlandés, u Patrick Pearse, uno d'os dirichents d'a sublevación de Pascua de 1916.