Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Freyung

Ciudat Viena
Districto Innere Stadt

O Freyung ye una d'as mas grans y mas conoixitas plazas d'a ciudat de Viena. Tiene forma triangular y se troba situata en o primer districto d'a ciudat u Innere Stadt.

Historia

editar
 
Vista d'o Freyung, obra de Canaletto en 1758

A plaza se trobaba orichinalment difueras de l'antiga muralla romana d'a ciudat de Vindobona. En o sieglo XII, i plegoron monches irlandeses por invitación d'o duque Henrique II d'Austria ta construyir un monesterio. O monesterio yera o Schottenkloster, literalment o "monesterio escocés", ya que Irlanda yera conoixita por ixas envueltas como Nueva Escocia. A plaza que rodia o Schottenkloster se conoixeba como "bei den Schotten" ("d'os escoceses"). O nombre Freyung tien o suyo orichen en l'antiga palabra chermanica "frey", que significa "libre". Dende que o monesterio obtenió o privilechio d'a libertat atorgato por l'autoridat ducal, asinas como o dreito de guaranciar protección ta os fuchitivos, a plaza prencipió a decir-se asinas por a suya proximidat con o Schottenkloster. En l'anyo 1773 o monesterio se convertió en priorato y prencipió a fer-se popular a denominación de Schubladkastenhaus (literalment a "Casa d'a caixa de zapatos") debito a la suya forma.

O Freyung prencipió a estar important como plaza d'o mercato, ya que cuantos artistas prencipiaron a fer astí as suyas actuacions en a carrera. Una d'istas actuacions yera a famosa Wiener Hanswurst de Josef Stranitzky.

Como o Placio Imperial de Hofburg no ye guaire luent, en os sieglos XVII y XVIII muitos aristocratas establioron as suyas residencias en ista plaza, asinas como en l'amanata Herrengasse.

En 1856, as casas que se trobaban entre o Freyung y a plaza adchacent, Am Hof, fuoron espaldatas ta fer mas ampla a carrera entre ellas. En zaguerías d'o sieglo XIX bel banco y atras entidaz financieras se tresladoron enta ista zona, establindo as suyas seus centrals.

A fuent d'Austria-Brunnen, construyita en 1844-1846 por Ludwig Schwanthaler en honor de l'emperador Ferrando I d'Austria, se troba en mel meyo d'a plaza.

Palacios

editar
 
Palacio Kinsky, Freyung 4
  • Kunstforum (d'antis mas Österreichische Creditanstalt für Handel und Gewerbe [Instituto de Credito ta o Comercio y la Industria d'Austria], 1914, Freyung 8. Fue reconstruyito en os anyos 1980 y ye actualment seu d'o popular Kunstforum, una sala d'exposicions d'arte moderno y contemporanio, patrocinata por o Banco d'Austria.)
  • Schoellerbank (un banco privato, Renngasse 3)

Curiosidaz

editar
  • O Freyung ye seu d'un mercato nadalenco (Christkindlmarkt) toz os anyos d'hibierno, una tradición que data de 1772.
  • Parti de l'antigo pavimento medieval d'o sieglo XIII, descubierto mientres as obras de reconstrucción d'a frontera d'o Palacio Ferstel, fue integrato en o moderno pavimento en the 1990.

Referencias

editar
  • Czeike, Felix (1973). Wien: Kunst & Kultur. Sueddeutscher Verlag, Munich. ISBN 3-7991-5769-7
editar