Diferencia entre revisiones de «Croatas»

Contenido eliminado Contenido añadido
Linia 62:
Entre 1809 e 1813 os países Crobates a lo sud d’o Sabe pertenexeban a las Provincias Ilirias creyatas por Napolión. Bi abrá crobates adeptos d’o ilirismo. En 1815 se torna a la situazión anterior, pero Istria e Dalmazia pasan a depender d’Austria.
 
=== Croacia en o Imperio AustrongaroAustro-Hongaro ===
En 1848 esclata una revolución en Hongría. Os crobatescrovates presentan unas reibindicazionsreivindicazions a los [[Imperio d'Austria|austriacos]] ey esleyen como ‘’ban’’''ban'' a lo coronel Jelacic, d’od'o exerzito[[exercito austriaco]], ''ban'' reconoxito por o emperador. Encara que en chunio ye destituito, recupera as funzionsfuncions en setiembre. Dende ixe inte as tropas crobatascrovatas luitan con os austriacos cuentracontra os [[hongaros]], dica que os hongaros se rinden en agosto de 1849. Dimpués Croacia ey tot o [[Imperio Austriaco]] ye baixo a politica reazionariareaccionaria de Bach.
 
O compromís austrongaroaustro-hongaro de 1867 dixa [[Istria]] ey Dalmazia[[Dalmacia]] en [[Cisleitania]] (almenistrataadministrata por Biena[[Viena]]) y [[Eslavonia]] ey a Croacia propiament dita en [[Transleitania]], (almenistrataadministrata por [[Budapest]], ye dizirdicir, por os hongaros). Os crobatescrovates inbocaninvocan os ''Pacta Conventa'' de 1102 ey n’obtienenn'obtienen en nobiembrenoviembre de 1868 un copromís hongaro-crobatecrovate. Croacia conserbaconserva a suya dieta, o uso d’ad'a luenga, almenistraadministra de modo autonomo a educazióneducación, o culto y a chustiziachusticia, pero pa atros afers a dieta crobatecrovate nombra deputatosdiputatos que tienen escaño[[escanyo]] en o parlamento hongaro. A ziudatciudat de [[Fiume]] ye o unicosolo puerto maritimo de Transleitania ey ye unita dreitament a Hongría.
 
Quan [[Iván Mazuranic]] yera ‘’ban’’''ban'' i ebaheba estabilidat ey se creya una unibersidatuniversidat en Zagreb en 1874, pero en 1878 as tropas austrongarasaustro-hongaras ocupan [[Bosnia-Herzegovina]] y o gobierno hongaro consigue que os [[Habsburgo]] supriman os [[confins melitarsmilitars]], ey con ixo os prebilechios[[privilechio]]s d’ad'a chent que defendeba a muga, muitos d’ellosd'ellos [[serbios]]. Baixo o ''ban'' Khuan-Héderbáry, que yera un [[mainate]] hongaro con muitas tierras en [[Eslavonia]] bi ha una mala politica con corruzióncorrupción ey prebatinas de maguiarizazión entre 1883 ey 1893. Tot ixo fa que os crobatescrovates sigan seduzitosseducitos por o [[ilirismo]] ey una unión yugoslava (eslavos d’od'o sud), ideya encarnata en a presona de [[Josip Strossmayer]], bispe de [[Diakovo]].
 
=== Reino de Serbios, Crovates y Eslovens u Primera Yugoslavia ===