Diferencia entre revisiones de «Caesaraugusta»
Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición |
m dudas: Tiatro y Anfiteatro? No serían Teyatro y Anfiteyatro? |
||
Linia 1:
[[Imachen:Mapa Caesaraugusta.svg|thumb|350px|Mapa de Caesaraugusta sobre l'autual [[Zaragoza]]<br> 1. [[Decumanus Maximus]]<br> 2. ''Cardus Maximus''<br> 3. Foro<br> 4. Puerto fluvial<br> 5. Termas publicas<br> 6. Tiatro<br> 7. Muralla]]
'''Caesaraugusta'''
Estió establita en onor d'o Emperador [[Zésar Augusto]] alto u baxo en l'año [[15 aC]] como una colonia sobre a poblazión [[ibero|ibera]] de ''Salduie''. En ixe mesmo inte Zésar Augusto yera organizando as probinzias d'[[Ispania]] dezaga d'a suya bitoria en as [[Guerras Cantabras]].
[[Image:Murallas romanas de Zaragoza.jpg|right|250px|thumb|Muralla de Caesaraugusta.]]
''Colonia Caesar Augusta'' yera o nombre ofizial d'a nueba ziudat, gozaba d'o pribilechio de tener o nombre completo d'o suyo fundador, qui encomendó lo suyo ''deductio'', como atras muitas fainas d'o Imperio, á lo suyo choben [[Agripa]].
En a fundazión d'a ziudat, partiziporon soldatos beterans d'as lechions ''[[Legio IV Macedonica|IV Macedonica]]'', ''[[Legio VI Victrix|VI Victrix]]'' e ''[[Legio X Gemina|X Gemina]]'', lizenziatos dezaga la dura campaña contra os [[Cantabros]], con a doble intinzión de guaranziar a esfensa d'o territorio e de fixar en er a presenzia de [[Roma]]. Caesaraugusta teneba o tetulo de [[Colonia Inmune]], lo que feba que goza-se de determinatos pribilechios, asinas teneba dreito á cudir e yera desimita d'o pago d'impuestos. Os nuebos ziudadans estioron ascribitos á la tribu ''[[Aniense]]''.
En o prozeso de reorganizazión de territorios ispanos, se creyan tres probinzias, ''[[Tarraconense|Tarraconensis]]'', ''[[Baetica]]'' e ''[[Lusitania|Lvsitania]]'', dibiditas en combentos churidicos (destritos menors con funzions chudizials e almenistratibas); d'ers, o rexito por Caesaraugusta, o [[Combento Churidico Caesaraugustano]], yera lo más amplo d'os siet en os que se dibidiba la probinzia Tarraconense. Caesaraugusta asumió dende o primer inte o paper de cabezera rechional, sustituyendo á la colonia [[Victrix Ivlia Celsa]] (autual [[Biliella d'Ebro]]).
Linia 15:
O periodo de mayor fuga d'a ziudat (sieglos [[sieglo I|I]] e [[sieglo II|II]]) trayió muitas d'as grans obras publicas, bellas d'eras encara pueden beyer-sen güé: o [[foro román|foro]], o puerto flubial (que combirtió á Caesarugusta en a prenzipal redistribuyidora de mercanzías d'a bal de l'[[Ebro]]), as [[terma]]s publicas, o [[tiatro]], l'[[anfiteatro]], o primer puen d'a ziudat (situato en o mesmo puesto que l'autual [[Puent de Piedra (Zaragoza)|puent de Piedra]] e que probablement yera una obra mista de piedra e fusta).
L'[[agua]] también teneba un important paper en Caesaraugusta romana, tanto por a suya situazión á cantos d'o [[río Ebro]] e chunto á la desembocadura d'a [[Uerba]] e o [[río Galligo|Galligo]] como por os suyos complexos sistemas de furnito e regano. Chunto á las ya ditas termas, s'han decumentato asabelos [[alchub]]s, fuents e trampos de cañerías de plomo e sanamiento.
Ya en o [[sieglo III]] prenzipia la construzión d'una imponent [[muralla]] e l'albandono d'as grans obras publicas denotan o important prozeso de crisis en o mundo román (segunda metat d'o sieglo III).
Mientres d'o [[sieglo V]], Caesaraugusta, como tot l'oczident román, ye aintro d'un prozeso de desintegrazión d'o poder imperial.
| |||