Diferencia entre revisiones de «Portillón de Benás»

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Sin resumen de edición
Linia 31:
 
Continando con a suya tradición de puesto de paso entre Francia y Aragón, o portillón d Benás a estau l'obcheto d'estudeos de quantos prochetos de túnels internacionals, primero ferroviario en o [[sieglo XIX]]<ref>{{fr}} [https://documents.univ-toulouse.fr/numerisation/fonds/cartailhac/brochures/Res_HAA_64_05.pdf Chemin de fer transpyrénéen central par Luchon, Vénasque, Monzon]. Jean-Dominique Estradère. [[15 de setiembre]] de [[1887]]</ref> y simpués carretero a partir d'a segunda metat d'o [[sieglo XX]]<ref>{{fr}} [http://www.revue-pyrenees.com/spip.php?article1378 On reparle du tunnel Luchon - Venasque]. Pyrénées. Num. 53, Chinero de [[1963]].</ref>.
 
== Puyada ==
[[Imachen:Boums.JPG|thumb|Os ibons de Benás]]
[[Imachen:Vue du Port de Venasque et de la Maladette, près Luchon - Fonds Ancely - B315556101 A LATOUR 008.jpg|thumb|O portillón de Benás a meyaus d'o sieglo XIX, por [[Joseph Latour (artista)|Joseph Latour]].]]
Salindo dende o costau occitán s'ha de pasar por una crepaza prou estreita en a paret rocosa a la que s'accede dende o [[Hespital de Francia]], puyando por a val d'o [[río Pique]], a traviés d'un sendero pleno de remeranzas d'atros tiempos: la dita ''Trou des Chaudronniers'' (en [[idioma francés|francés]] ''Forau d'os Calderers'') marca por eixemplo o puesto a on morioron uns calderers [[Auvernia|auverneses]] que marchaban enta Espanya. Una mica mas entabant, a cabanya de l'''Homme'' debe o suyo nombre a una roca aquí situada, que podría estar o recuerdo d'un homicidio (as leyendas de barallas entre duaners y contrabandistas en o puerto son a-saber-las). Os [[ibons de Benás]] (''Boums'' en o [[dialecto]] luixonés), situaus a o piet d'a tuca Salvaguardia, son tres y desembocan succesivament l'uno en l'atro. O [[cubilar de Benás]] fue instalau a cantos d'o ibón central. En o zaguer trampo dica o collau, o sendero, que fa a-saber-las revueltas, fue preparau por as dos versants por as tropas de [[Napolión Bonaparte]] con l'obchectivo de permitir o paso d'as mulas de carga en a suya ocupación d'Espanya. Feba ta par d'alavez parti d'a carretera nacional 125 que veniba dende [[Tolosa]]. Dende a breca bi ha una sobrebuena anvista d'o [[macizo de la Maladeta]] y a [[tuca d'Aneto]].
 
En continar enta l'este s'arriba ta o [[puerto de la Picada]], que mos aduga quan lo trescruzamos enta o [[paso dera Escaleta]], que leva un atra vegada enta territorio francés, podendo-nos endrezar enta la [[val d'Arán]] por o [[paso dera Monjòia]] u baixar enta o norte a traviés d'a [[plana]] de Campsaure y os suyos [[Prato|praus]], tornando enta o Hespital de Francia.
 
En baixando o puerto dica o sud s'arriba a la val de l'[[río Esera|Esera]] y dimpués puyando por l'atro costau plegamos enta o [[cubilar de la Renclusa]], punto de partida d'as puyadas a la Maladeta, o Mont Maldito y l'[[Aneto]]. Baixando a val de l'Esera enta l'ueste, arribamos a l'antigo [[Hespital de Benás]], actualment convertiu en un hotel, y dimpués a la villa de [[Benás]].
 
== Referencias ==