Diferencia entre revisiones de «Imperio Bizantín»

Contenido eliminado Contenido añadido
Replacing SEE520AD.png with Southeastern_Europe_in_520,_showing_the_Byzantine_Empire_under_Justin_I_and_the_Ostrogothic_kingdom.png.
Linia 182:
=== Os Paleologos ===
{{Articlo principal|Paleologos}}
Os griegos d'o [[Imperio de Nicea]] consiguioron forachitar a los catolicos de [[Costantinoble]] con aduya d'a [[Republica de Chenova]], que recibió aen cambeyopagas o monopolio d'o comercio en a [[mar Negra]]. Os nuevos emperadors griegos yeran conoixitosconoixius como ''[[Paleologos]]''. Os catolicos ''latins'' encara manteneban uns estatosestaus en Grecia, como o [[prencipato d'Acaya]], o [[ducato d'Atenas]], u o [[ducato de Neopatria]].
 
Os Paleologos se trobaban con l'amenaza d'os [[turcos anatolians|turcos]] en Anatolia, que en [[1302]] conquerioron [[Efeso]]. O emperador [[Andronico II Paleologo|Andronico II]] clamó a los [[almogavars]] pa aturar a los otomans y atros turcos. Una vegatavegada vencitosvencius os turcos otomans y [[karamanlí]]s os griegos veyeban en os almogavars un periglo y preboron d'exterminar-los. Os almogavars resistioron en [[Gallipoli]] y dimpués emigroron a traviés de Macedonia t'a Grecia peninsular, prenendo o control d'os ducatos de [[Ducato de Neopatria|Neopatria]] y [[Ducato d'Atenas|Atenas]]. Dimpués d'a revuelta almogavar os turcos recupereroronrecuperoron Efeso, [[Esmirna]] y [[Magnesia]] y encomenzoron a practicar a [[piratería]] en a [[mar Echea]].
 
A reconquiesta de Grecia yera difícil por a expansión d'o reino [[Reino de Serbia (medieval)|serbioReino de Serbia]] y tamién por tornar l'amenaza d'os turcos [[otomans]], contra qui ya no i heba un exercito competent. Encara que en o fillo d'o turco [[Osmán]], dito [[Orhán I]] ([[1324]]-[[1360]]) aduyó a [[Chuan Cantacuceno]] a prener o poder de Costantinoble en [[1345]], os otomans representoron ya un claro periglo quan en [[1354]] consiguioron pasar a los Balcans: baixo Orhán os otomans conquirioron a costa sud d'a [[mar de Marmara]] y l'acceso a os [[Dardanelos]]. Esto lis permitió en [[1354]] de desembarcar en Europa y prener Gallipoli y Tracia oriental,<ref name="ReferenceA">{{es}} [[José-Ramón Julià]] y atros: ''Atlas de Historia Universal. Tomo I. De los orígenes a las crisis del siglo XVII. [[Editorial Planeta]].</ref> a on encomenzó una inmigración otomana, estando l'orichen d'os turcos [[rumelís]].
 
O Imperio Bizantín perdió [[Andrianopolis]], conquiesta por o soldán otomán [[Murat I]], que en fació a suya nueva [[Capital (politica)|capital]]. Murat I consiguió vencer a los [[bulgaros]], ocupando o sud de [[Bulgaria]], y a los [[serbios|serbos]] (en a [[batalla de Kosovo]]). Os bizantins ya yeran clarament eclipsatoseclipsaus por os otomans, estando-ne en a practica os suyos vasallos, pero os otomans no podeban prener Costantinoble porque o suyo exercito yera sobretot de [[caballería]] y incapaz de setiar una ciudat fortificata d'a mida de Costantinoble,<ref>[[Jean Sellier]] y [[André Sellier]]: ''Atlas de los pueblos de Oriente''. Acento Editorial.</ref> que requeriba a conoixencia d'unas tecnicas especials.
 
[[Bayacet I]] interveniba en afers bizantins dende [[1390]], y aduyó a [[Chuan VII Paleologo]] a prener o poder. Entre [[1391]] y [[1395]] o despotadispot de Morea Teodoro se declaró vasallo de Bayacet I, y quasi a lo mesmo tiempodevez tamién lo fació o [[gospodar]] de Bosnia. O prencipe d'Acaya solicitó l'aduya otomana, [[Vlaquia]] cayó baixo dominio otomán y lo soldán decidió a suerte d'os zaguers reis serbiosserbos.<ref name="ReferenceA"/> Bayacet I estió lo primer soldán otomán en asetiar Costantinoble, fendo-lo en [[1391]]-[[1392]] y en [[1394]]-[[1402]]. La intervención de [[Tamerlán]] en [[Anatolia]] contra los otomans y la redota otomana lo [[20 de chuliol]] de [[1402]] en a [[batalla d'Ankara]] obligó a las restas de fuerzas otomanas a levantar lo setio de Costantinoble.
 
Con a muerte de Bayacet I y l'interregno posterior s'interrumpió temporalment a expansión otomana, que continaría con [[Murat II]] (1421-1451),<ref name=DENNISBALCANS>{{fr}} [[Dennis P.Hupchick]], [[Harold E.Cox]]: ''Les Balkans. Atlas historique''. [[Ed Economica]], 2008. pp 42-43.</ref> qui asetió Costantinoble mientres tres meses en ixas envueltas de [[Manuel II Paleologo]], y. dimpuésDimpués saqueyó o [[Peloponiso]] y asetió [[Salonica]]. Os griegos bizantins habioron de pagar un [[tributo]] pa no ser conquiestos de tot.
 
O penultimo emperador bizantín, [[Chuan VIII Paleologo|Chuan VIII]] ([[1425]]-[[1448]]) no reinaba practicament so que en a redolataredolada d'a capital, y os suyos chirmans se repartiban os restos d'o Imperio, on gobernaban como despotasdispotz autonomos. Constantín gobernaba en [[Mesembria]] con o consentimiento d'o soldán, Demetrio gobernaba en [[Lemnos]], y Teodoro II en o [[despotatoDispotato de Morea]]. En [[1427]] Teodoro habió de compartir o poder en Morea con Tomás y Constantín Paleologo. Os [[Republica de Venecia|venecians]] controlaban una chicota parte de Morea: [[Modon]], [[Corón]], [[Nauplia]], [[Argos]] y [[Patrás]], que yera en a [[subchección (mandato)|subchección]] d'un arcebispe catolico dica [[1430]], quan cayó en poder d'os Paleologos, encomenzando a esboldregar-se o prencipato latín d'[[Prencipato d'Acaya|Acaya]]. [[Salonica]] y [[Ioannina]] encara perteneixeban a lo Imperio Bizantín, pero os habitants d'Ioaninna s'entregoron a [[Sinan PacháPaixá]], conservando bellsbell previlechiosprevilechio y as propiedatz d'a ilesia y de terratenients poderosos.<ref name="ReferenceA"/>
 
En o Imperio o [[neoplatonismo]] rechitó en a fegura de [[Georgios Gemistos]], gobernador de Mistra ([[DespotatoDispotato de Morea]]), que proposaba una tornatatornada a lo [[politeísmo]] helenico como solución a la decadencia d'o Imperio, que li valió a enemistat d'o patriarca de Costantinoble [[Gennadios II de Constantinoble]].
 
O soldán otomán [[Mehmet II]] conquirió [[Costantinoble]] o [[29 de mayo]] de [[1453]], quan o zaguer emperador bizantín [[Constantín XI Paleologo]] morió defendendo a ciudat. [[Gennadios II]] de Constantinoble aceptó l'autoridat d'o soldán. En [[1460]] cayó o [[DespotatoDispotato de Morea]], y lo suyo despotadispot Demetrio Paleologo recibió bellasbella islasisla d'o norte d'a [[mar Echea]].<ref name="ReferenceA"/>
 
== Cultura y arte bizantín ==