Diferencia entre revisiones de «Aragonés d'a valle de Vio»

Contenido eliminado Contenido añadido
Linia 180:
*Una traza biàn carateristica de Vio y Puértolas ye ra perduga d'a "N" d'a terminación d'as parolas que en tianen en o singular quan fan o plural:
**''Ganar-se '''us bués''' diners''.
**''ClabarClavar '''us bués cuairons[[quairón (arquitectura)|quairons]]'''.
Ixe caracter nomás que o describen Tomás y Usón en o suaso de [[Linars de Broto|Linars]] de tod'o que yeba nantes l'aria patrimonial d'o bergotés. Ya revelador que o fenomeno igual pase tamién en os parlars pirenencos d'o [[gascón]].
 
*Como enos parlars deras valles de Puértolas y Tella, declinación de belas vocals que en prenunciar-se se tornan ambiguas, como ra "O" en posicions finals de bels plurals masculinos quan que se troban en posición post-tonica: Os gatos [osɣátøs], maderos [madéɾøs], altros [álɖrøs, áutrøs], etz. Ixes sonitos vocalicos, que no son compartitos con o castellano, fan que aya vegadas que resulten confusos ta's presonas castellanofonas, que a menut s'han conoixito que bi entianden una "E".
 
*Numerals [[ordinals en l'aragonés|ordinal]]s como "'''quatre'''" [kwáɖre, kwátre] yeban habituals en os tiampos de Saroïhandy, anque oi han desapareixito de tot, quedando-be ocasions de sentir-lo només que en [[Valles de Bielsa|as valles de Bielsa]]. A forma actual ya quatro [kwátro], no como ra preposición ''dentro'', especialment quan que ye precedita de "á": A dentro /aintro/ [áintrø, áentrø], conservada en Puértolas y Tella.
 
*Baile d'a fonetica vocalica de parabras que contianen o diftongo "-ue-" pero nunca no producen "-uɶ-": '''Luego''' [luɒɣo], '''fuego''' [fuɔɣo] (pero tamién [fuɒɣo]), [[Puyarruego]] [puiaruɒɣo], etz. Altra parabra que posa distancia con a prenunciación castellana ye "'''agora'''" [aúrɶ], u que encara se prenuncia [ɒra] en decir-se rapedo.
 
*Reducción dera "O" ta cosa pareixita d'una "U" quan que se troba en posición atona y á'l canto d'una silaba tonica, especialment quan que ra vocal tonica ya garra "A": ''Cabo Alto'' [kábuáldo]. A menut tamién en Os de final de parabra, en masculinos singulars, presendan ixa peculiaridat en o parlar oral: ''[[Carrazo]]'' [karáθo].
 
== Referencias ==