Diferencia entre revisiones de «Ilirios»

Contenido eliminado Contenido añadido
m Eliminando "HallstattIllyrianCeltic.jpg", ha estato borrato de Commons por INeverCry debito á: Per commons:Commons:Deletion requests/File:HallstattIllyrianCeltic.jpg.
Sin resumen de edición
Linia 1:
 
Os '''ilirios''' u '''iliricos''' son un conchunto de pueblos [[pueblos indoeuropeus|indoeuropeus]] poco conoixitos que en o primer milenio enantesantes de Cristo habitoron a part occidental d'os [[Balcans]] ([[Iliria]]), a part suroccidental d'a [[Cuenca Panonica]] y as costas hadrianas d'Italia. As luengas [[luengas iliricas|iliricas]] son poco conoixitas. Quan a [[Primera Edat de Fierro]] desembolicoron una cultura de [[Cultura de Hallstätt|Hallstätt]] (Hallstät C). Fuoron sozmesos por os [[romans]] ya en tiempos d'a [[Republica Romana]] y se romanizoron. Os ilirios romanizatos u ilirio-romans s'eslavizoron en l'[[Altaalta Edat Meya]], de fueras d'os [[dalmatas]].
 
== Reparto cheografico ==
Os territorio ocupato por os ilirios iría dende o Danubio a lo [[golfo d'Ambracia]] y dende a [[Mar Hadriana]] a los [[Monts Šar]].<ref> Ilirios. Articlo sobre os Ilirios en a Enciclopedia Salvat 1969 </ref> Pueblos iliricos yeran os [[dalmatas (pueblo prerromán)|dalmatas]], os ardieus, os [[dardans]], os [[albans (ilirios)|albans]], os [[taulantios]], os molosos y os tesprotos.<ref> Ilirios. Articlo sobre os Ilirios en a Enciclopedia Salvat </ref> Os panonios, situatos a lo norte d'o río Save tamién son consideratos ilirios. D'alcuerco con atros autors bells pueblos d'a Peninsula Italica yeran tamién iliricos como os daunos, os mesapios y os venetos, o qualo ye polemico.
 
Se considera que a linia formata por os ríos Morava-Vardar los desepararía d'os pueblos [[dacos]] y [[traciostracos]].
 
== Organización social y politica ==
Linia 19:
Os ilirios d'o norte u d'a cuenca danubiana se veyoron afectatos por a expansión d'os [[galatas]] ([[celtas]]) portadors d'a [[Cultura de La Tène]] d'o sieglo III a.C. O mesmo [[Aleixandre lo Gran]] fació servir a los galatas pa neutralizar a los comuns enemigos [[dardans]] de l'actual Republica de Macedonia. En tierras d'os ilirios septentrionals s'establió o pueblo celta d'os [[escordiscos]].
 
En as costas d'[[Iliria]] se practicaba a piratería a mitat d'o sieglo III A.C. A meyatosmitat d'o [[sieglo III aC]] amaneixió un reino ilirico con capital en [[Escodra]]. Os romans establioron un protectorato sobre a costa con o territorio de [[Partinia]], Atitania, [[Epidamno]], [[Apolonia]], Orico y [[Corcira]]. En l'anyo [[167 aC]], quan a [[Tercera Guerra Macedonica]] os romans ocuporon ixe reino, en l'anyo [[156 aC]] Delminium y o resto d'o país entre os anyos [[119 aC]] y l'anyo [[33 aC]]. Os romans creyoron a provincia d'[[Illyricum]]. Os ilirio-romans tenioron importancia en o [[Exercito Román]]. Quan o [[Imperio Román]] perdió o control d'os territorios d'[[Illiria]] os ilirio-romans s'eslavizoron, de fueras d'os [[antipasau]]s d'os [[dalmatas]] medievals que fuoron asimilatos por os [[italians]] y [[crovates]] més tarde.
 
== Mencions en fuents aragonesas ==
Linia 26:
 
Atra ye en "[[Historia contra los Paganos]]":
{{cita|Como todas las gentes vinieron a cesar dema(n)da(n)do le paz. Rubrica. Los [[Noricios]] / los '''ylirios''' / los [[Pannonios]] / los dalmatas los [[Mesios|Messios]] los [[TraciosTracos|Trachas]] los [[Dacos|Dacios]] / los [[Sarmatas]] et muyt muchos et gra(n)des pueblos de Germania por diu(er)sos duq(ue)s fuero(n) uencidos / o rep(re)midos / o encara por empachamie(n)to et forçamie(n)to de muyt grandes Rios esto es de [[río Rin|Renno]] et de [[Danubio]] fuero(n) encerrados et appartados.}}
 
== Referencias ==