Diferencia entre revisiones de «Olea europaea»

'''''Olea europaea''''' u '''Olivera''' ye un [[árbol]] d'a [[Familia (biolochía)|familia]] d'as ''[[Oleaceae]]'' que se cautiva dende antigo en l'aria [[cautivo mediterranio|mediterrania]] por l'[[aceite]] u [[olio]] que se troba en o suyo fruito, a [[oliva]], que amás ye comestible.

A riqueza de muitas arias d'o [[Sistema Iberico]] y [[semontano iberico]] en a [[Edat Meya]] se basó en o cautivo de [[zafrán]] y olivera. En os primers tiempos d'a Espanya [[DitaduraDictadura franquista|franquista]] a [[narancha]] y l'[[aceite d'oliva]] yeran unas d'as pocas exportacions d'o país que i aportaban [[divisa]]s. Enantes d'as grans [[chelata]]s d'os [[anyos 1950]] a olivera yera o cautivo prencipal d'o [[semontano]] [[Baixo Aragón|baixoaragonés]], como actualment encara se desvién en a provincia de [[provincia de Chaén|Chaén]].

L'[[agrotipo]] d'a forma cautivata encara existe en a [[Baixa Cinca]] y tot o mediterranio septentrional ([[Catalunya]], [[Occitania]], norte d'Italia), ye a dita "olivera borde" (''Olea europaea'' L. ''spp. sylvestris''), "aligrèu"/"arèulo" en [[aragonés benasqués]] (d'o latín ''AGRIFULU'')<ref>{{es}} [[José Antonio Saura Rami]] ''Elementos de fonética y morfosintaxis benasquesas''. Gara d'Edizions, Institución Fernando el Católico, 2003 </ref>, ''acebuche'' en castellán y ''ullastre'' en catalán. Ye de mida reducitaredueita, con [[branca]]s opuestas, anglosas y las d'abaixo con [[puncha]]s, [[fuella]]s chicotas, y [[fruito]]s més chicotz que as olibas[[oliva]]s, con poca pulpa y no comestiles.

*A flor d'a olivera ye o ''[[cadiello (flor)|cadillo]]''.