Diferencia entre revisiones de «Idioma khacaso»

Contenido eliminado Contenido añadido
EmausBot (descutir | contrebucions)
m r2.6.4) (Robot Adhibito: udm:Хакас кыл
Sin resumen de edición
Linia 1:
{{Grafía_87}}
{{luenga
| color = #9ACD32
Línea 21 ⟶ 20:
}}
 
Lo idioma '''khacaso''' (''tadar'') ye una [[luenga turquesa]] d'o grupo nordoriental, parlata per lo [[khacasos|pueblo khacaso]].
 
==FiliaziónFiliación lingüistica==
Lo khacaso fa parte d'o grupo de luengas turquesas nordorientals, que inclui lo [[Idioma xor|xor]], lo [[Idioma chulim|chulim]], lo [[Idioma tubinio|tubinio]], lo [[Idioma tofa|tofa]], lo sajasakha u [[Idioma yacuto|yacuto]] ey lo [[Idioma dolgán|dolgán]].
 
==EstruturaEstructura d'a luenga==
===Grafía===
En [[1924]], se fiziófició una adaptaziónadaptación de l'alfabeto zirilico[[alfabeto cirilico|cirilico]], pero zincocinco añosanatas més tardi pasó a emplegar-se l'alfabeto latín. En [[1939]] se tornó a fer serbirservir un alfabeto zirilicocirilico.
 
==Aspectos socioculturals==
==Aspeutos sozioculturals==
===SituaziónSituación cheografica===
Lo khacaso ye parlato prinzipalménprincipalment a [[Khacasia]], republica d'a [[Rusia|FederaziónFederación rusa]] a lo sud de [[Siberia]].
 
===SituaziónSituación sozialsocial===
Encara que lo numbro de jacasoskhacasos ronda es 80.000, només entre 60.000 ey 65.000 tienen per idioma lo khacaso; la mayoría son bilingües en khacaso ey ruso.
 
===BariaziónVariación diatopica===
TradizionalménTradicionalment s'ha estallato lo idioma jacasokhacaso en belsbells dialeutosdialectos prou amanatos entre élsélls, que teneban per nombre lo d'as diferens tribus: sagai, kacha, koibal, beltir ey kîzîl. Manimenos, ixos nombres represientan las anticas unidazunidatz alministratibasadministrativas més que no grupos tribals u lingüisticos.
 
===Literatura===
Los primers rechistros d'o idioma estioronfuoron feitos meyato lo sieglo XIX per lo lingüista [[Finlandia|finlandés]], [[Matthias Castrén]], que biachóviachó per l'Asia zentralcentral ey septentrional entre [[1845]] ey [[1849]], ey escribió sobre lo dialeutodialecto koibal. [[Wilhelm Radloff]] biachóviachó con frecuenziafreqüencia per la rechión meridional de [[Siberia]] entre [[1859]] ey [[1870]]. Lo resultato d'a suya imbestigazióninvestigación estiófue publicato en o suyo dizionariodiccionario de quatre bolúmensvolúmens ey en a suya serie de diez bolúmensvolúmens de textos turcosturqueses. Lo segundo bolumenvolumen contién es suyos materials sobre lo jacasokhacaso, acompañatosacompanyatos de traduzióntraducción alemana. Lo bolumenvolumen nobén estiófue parato per lo estudián de Radloff, Katanov, un sagai, que contién més materials d'o jacasokhacaso, acompañatosacompanyatos de traduzióntraducción t'o ruso.
 
Lo jacasokhacaso literario se farchó només que dimpués d'a [[Revolución rusa de 1917]], ey se basa en os dialeutosdialectos zentralscentrals sagai ey kacha; lo dialeutodialecto beltir ye estato prou asimilato per lo sagai, ey lo koibal per lo kacha.
 
==BinclosVinclos exteriors==
* [http://www.tarbagan.net/fotj/KhakasLang.htm L'alfabeto jacasokhacaso]
 
[[Categoría:Luengas turquesas|Jacasokhacaso]]
 
[[af:Chakasies]]