Usuario:Mazinho/prebatinas/2

thumb|right|Txakolin botila. thumb|Euskal Herriko hiru txakolin sor-marken kokapena

   Arabako Txakolina

   Bizkaiko Txakolina

   Getariako Txakolina

O Txakolin ye una mena de vin blanco producito en o País Vasco. Tradicionalment heba estau feito en os caserios, pero actualment o suyo proceso de producción ye profesionalizato. Hue diya bi han 340 hectarias cultivadas, arroclatas en tres denominacions d'orichens, con una producción aproximata de 1.800.000 a l'anyo: Getariako Txakolina (165 hs. y 900.000 l.), Bizkaiko Txakolina(120 hs. y 700.000 l.) y Arabako Txakolina (55 hs. y 180.000 l.).

Bi han dos menas esferentz, o blanco que ye o más conoixito y cultivato, y o royo que no más se produce en Vizcaya: [Bakio]], Balmaseda y en a redolada d'o Txorierri

Hego Euskal Herrian egindako ardo zuri-berde mota berezia da. Ohituraz baserrietan egin izan dute, baina gaur egun profesionalizatuago dago prozesua. Gaur egun, 340 hektareatan zabaltzen dira mahastiak, hiru jatorrizko izendapenetan bananduta, ia 1.800.000 litro ekoizten dira urtean: Getariakoa (165 hk. eta 900.000 l.), Bizkaikoa (120 hk. eta 700.000 l.) eta Arabakoa (55 hk. eta 180.000 l.).

Bi mota nagusi ditu, zuria eta gorria. Lehenengoa da hedatuena. Bigarrena batez ere Bizkaian ekoizten dute: Bakion, Balmasedan eta Txorierri eskualdean.

Karbonatuxea, 10.5-12º inguru ditu normalean.

Denominación d'orichen

Getariako Txakolina

A denominación d'orichen de Getariako Txakolina ye la más antiga d'as tres. Fue aconseguida en 1990 [[Fitxategi:Txakolin mahastia Getaria 2006-05-07.JPG|thumb|Txakolin mahastia, Zarauztik Getariara bidean.
Lurretik aldenduak daude, hezetasunetik babesteko.]] [[Fitxategi:2008 05 04 Motabarriko mahastia.jpg|thumb|Motabarriko mahastia. Bizkaiko Erandio udalerriko Goierri auzoa. Bizkaia.]] [[Fitxategi:Txakoli Ausschank Donostia 2.jpg|thumb|Txakolin (Donostia)]]

Getariako txakolina

Getariakoak 1990ean eskuratu zuen izendapena Espainiako gobernuaren eskutik. Txakolin tradizionaletakoa da eta, hainbaten ustez, kalitate handienekoa. Kantitateari dagokionez ere Getaria nagusia da, euskal ekoizlerik handiena baita. Aian eta Zarautzen ere lan egiten dute jatorrizko izendapen horren pean. 2008an Gipuzkoako beste hainbat udalerrik ekoitzi ahal izango dute txakolina Getaria, Aia eta Zarautzez gain, honako herri hauek: Arrasate, Eibar, Mutriku, Deba, Zumaia, Zestoa, Orio, Hondarribia, Villabona, Urnieta, Oñati, Beizama, Zerain eta Olaberria.

Bizkaiko txakolina

Bizkaikoak 1994an lortu zuen izendapena. Bakio izan da tradizionalki herri ekoizle nagusia, baina gaur egun txakolingintza beste eskualde batzuetara ere hedatu da:

• Enkarterri: Zalla eta Balmaseda.
• Txorierri: Lezama eta Zamudio.
• Durangaldea.
• Mungialdea.
• Lea-Artibai.

Arabako txakolina

Arabakoa 2003an sortua da. Aiaraldean kontzentratzen da Arabako produkzioa, Amurrion daudela bi upelategi nagusiak. Bertan "Txakolin Eguna" ospatzen dute, maiatzean.

Miranda de Ebro

Mirandan ere XX. mendeko bigarren erdian oso arrunta zen txakolinaren ekoizpena eta hango antzinako tabernak ez ziren "tabernas" mirandarren artean, "chacolís" baizik: Chacolí Limaco, Chacolí Chamorro, eta abar.

1987an Mirandako historiaren udal institutuak liburu bat argitaratu zuen gaiari buruz: Viñedos y vino chacolí en la historia de Miranda de Ebro (egileak: Ramón Ojeda San Miguel eta Jesús Alberto Ruiz Larrad).

Mahats motak

• Getariako Txakolina:
  • Zuria: Hondarribi zuri (gomendatua), Hondarribi Zuri Zerratia, Izkiriota, Riesling eta Chardonnay (baimenduak).
  • Gorria edo beltza: Hondarribi beltza.

• Bizkaiko Txakolina:
  • Zuria: Hondarribi zuri eta Mune mahatsa (gomendatuak), Hondarribi Zuri Zerratia, Izkiriota, Izkiriota ttipia, Riesling, Sauvignon zuria eta Chardonnay (baimenduak).
  • Gorria edo beltza: Hondarribi beltza.

• Arabako Txakolina:
  • Zuria: Hondarribi zuri (gomendatua), Hondarribi Zuri Zerratia, Izkiriota, Izkiriota ttipia, Riesling, Sauvignon zuria eta Chardonnay (baimenduak).
  • Gorria edo beltza: Hondarribi beltza.

Kanpo loturak

• (eu)(es)(en) Bizkaiko Txakolina
• (es) DO Arabako Txakolina
• (es) Arabako Txakolina
• Getariako Txakolina
• (es) Txakoliaren internetagatik erosketa

Ikus, gainera

• Euskal Herriko ardoak