Somero royo
O somero royo ye un avatar d'o diaple conoixiu en Bigorra. S'apareixe a los que tienen comercio con o diaple u a los que lo invocan por bravata. O somero tamién ye una encarnación d'o dragón pirenenco.
O somero royo aguardaba a sobén a los caminants nocturnos en o puent d'un torrent en as vals de Bigorra. En Argelès-Gazost un choven cuasi ye arrastrau por as auguas. O sinyor de Cohitte, un fidalgo local, luitó contra o somero royo que no li deixaba entrar en a suya casa d'Arbouix.
Ye posible que en l'orichen d'este animal mitico sigan bels cultos orientals, por eixemplo o somero royo yera l'aparición mes funesta pa as almas que feban o suyo viache en a relichión echipciana.