Diferencia entre revisiones de «Fotosintesi»
Contenido eliminado Contenido añadido
Sustituyindo..., replaced: ocsichén → oxichén (4) |
Sustituyindo..., replaced: produto → producto |
||
Linia 3:
[[Imachen:Auto-e eterotrofos.svg|thumb|280px|Bista cheneral d'o ziclo entre [[autotrofo]]s e [[eterotrofo]]s. A fotosintesis ye o meyo prenzipal por o cualo as plantas, as algas e muitas bacterias produzen compuestos organicos e oxichén a partir de diocsido de carbonio e augua (<font color="green">flecha berda</font>).]]
A '''fotosintesis''' (d'o [[griego antigo|griego]] φώτο ''foto'', "luz" e σύνθεσις ''synthesis'', "composizión") ye una [[rota metabolica]] que combierte o [[diocsido de carbonio]] en [[compuesto organico|compuestos organicos]], más que más [[zucre]]s, emplegando a enerchía d'a [[luz solar]].<ref>{{en}} {{cite book |author=Smith, A. L. |title=Oxford dictionary of biochemistry and molecular biology |publisher=Oxford University Press |location=Oxford [Oxfordshire] |year=1997 |pages=508 |isbn=0-19-854768-4 |quote=Photosynthesis - the synthesis by organisms of organic chemical compounds, esp. carbohydrates, from carbon dioxide using energy obtained from light rather than the oxidation of chemical compounds.}}</ref> A fotosintesis se produze en as [[planta]]s, as [[alga]]s, e muitas espezies de [[bacteria]]s, pero no en as [[arqueobacteria]]s. Os organismos fotosinteticos reziben o nombre de "[[fotoautotrofo]]s", pero no toz os organismos que emplegan a luz como fuent d'enerchía fan a fotosintesis, ya que os "[[fotoeterotrofo]]s" emplegan compuestos organicos, e no diocsido de carbonio, como fuent de carbonio.<ref name=bryantfrigaard/> En as plantas, as algas e as [[zianobacteria]]s, a fotosintesis fa serbir diocsido de carbonio e [[augua]], liberando [[oxichén]] como
Encara que a fotosintesis se puet produzir de diferents maneras en diferents espezies, bels rasgos son siempre iguals. Por eixemplo, lo prozeso siempre prenzipia quan a enerchía luminica ye absorbita por [[proteína]]s ditas [[zentro de reazión fotosintetico|zentros de reazión fotosinteticos]], que contienen [[clorofila]]s. En as plantas, istas proteínas residen en o interior d'[[organulo]]s ditos [[cloroplasto]]s, mientres que en as bacterias se troban en a [[membrana plasmatica]]. Una parti d'a enerchía luminica ye recullita por as clorofilas en forma de [[trifosfato d'adenosina]] (ATP). Aa resta d'a enerchía se fa serbir ta trayer [[eletrón|eletrons]] d'una sustanzia como l'augua. Allora, istos eletrons s'emplegan en as reazions que transforman o diocsido de carbonio en components organicos. En as plantas, algas e zianobacterias, isto se fa a trabiés d'una secuenzia de reazions dita [[ziclo de Calvin]], pero en bellas bacterias se dan conchuntos diferents de reazions, como lo [[ziclo de Krebs imberso]] en ''[[Chlorobium]]''. Muitos organismos fotosinteticos tienen [[adautazión (biolochía)|adautazions]] que conzentran u almadazenan o diocsido de carbonio. Isto premite reduzir un prozeso dito [[fotorespirazión]] en que se puet malmeter parti d'o zucre chenerato mientres a fotosintesis.
|