Diferencia entre revisiones de «Africada postalveolar xorda»

Contenido eliminado Contenido añadido
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (-xemplo +ixemplo)
Jpbot (descutir | contrebucions)
→‎Orichen: replaced: Por atra parte en puestos d'o sudueste d'Aragón e Navarra on l'aragonés desaparixió enantes bi ha aragonesismos con ''ch'' (''chito'', ''chelar''), y tenemos o caso d'aragonesismos con ''ch'' muito estendillatos en castellá
Linia 15:
[[Manuel Alvar]] ya cuaterna casos d'estar escrito ''ch'' (''[[Belchit]]'', ''[[Billamarchén|Marchant]]'') en o os elementos romanzes d'o latín notarial aragonés. Bels microtoponimos de [[Tudela]] que güei están castellanizatos con ''j'' s'escribioron con ''ch'' en o sieglo XIII. O mesmo se desbién con o toponimo ''río de Erg'' u ''río de Erch'' en un testo de 1269 referito a [[Olba]].
 
En o sieglo XV, sobre totsobretot a fins de sieglo ya se conoxen muitos casos esporadicos de representar este fonema con ''ch'', e lo caso imberso, parabras que no tienen ''g'', ''j'' en a suya etimolochía que a begatas las escriben con ''j'', ''g'', (''jaminera'', ''gica''). En os testos de fins d'o sieglo XV de Bernardo Fulla relatibos a [[las Cuebas de Cañart]] podemos leyer parabras con ''ch'' que enantes s'escribiban con ''g'' como ''arcanchel'' e parabras con ''j'' no etimolochica en parabras que se prenunzian con ''ch'' como ''[[chaminera|jaminera]]'', ''giqua'' ("chica"), etc...
 
Mesmo podemos trobar casos d'alternancia de ''ch'' y ''g'' en un mesmo texto. En o "[[Libro d'as Maraviellas d'o Mundo]]" a isla de [[Chava]] ([[Indonesia]]) s'escribe en una pachina ''Chana'' y en atra ''Jana'' y corresponde a la que nombran en o "[[Libro de Marco Polo]]" como ''iannua''. En Zaragoza s'escribiba ''[[Puerta Cinecha]]'' alternando con ''Puerta Cineja'' y en Bielsa "[[Pontache]]" alternando con ''Pontaje''. Tamién se podeba desvenir o mesmo en una mesma linia, como en un texto de [[1473]], "Supresión de quatro raciones en las villas de Almudévar, Lanaja, Alquezar y Berbegal" publicato en o "Teatro historico de las iglesas del Reyno de Aragón" volumen VII <ref>[[Lamberto de Zaragoza]], [[Ramón de Huesca]] Teatro histórico de las iglesas del Reyno de Aragón V VII. J.M. de Ezquerro, 1797</ref>:
Linia 22:
Encara en o sieglo XVII en bellas zonas no castellanizatas o fonema postalbeolar africato xordo se podeba escribir con a letra ''G'', por eixemplo en un acta de [[1626]] o secretaire menziona a un ''Juan de Chias'' e lo intresato firma como ''Juan de Gias, jurado''.<ref>Francisco Codera. FONETICA ARAGONESA DE LOS SIGLOS XVI y XVII. A.F.A XXXII-XXXIIII. 1958.</ref>.
 
Por atra parte en puestos d'o sudueste d'Aragón e Navarra on l'aragonés desaparixiódesapareixió enantes bi ha aragonesismos con ''ch'' (''chito'', ''chelar''), y tenemos o caso d'aragonesismos con ''ch'' muito estendillatos en castellán como ''[[chepa]]'' que compite con ''giba''. Tamién son de destacar os toponimos "[[Manchones]]", "[[Belchite]]", "[[Almochuel]]", e "[[Chalamera]]" que han quedato con este carauter propio d'a [[fonetica aragonesa]] en o [[castellán d'Aragón]].
 
== Grafía ==