Diferencia entre revisiones de «Castellanización»

Contenido eliminado Contenido añadido
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (-eboluzión +evolución)
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (- á + a )
Linia 8:
 
== Mecanismos de sostituzión lingüistica ==
A sostituzión lingüistica pende d'o cambio en a ''frecuenzia d'emplego'' d'os usos ''lingüisticos'' pertenexientes áa un ''sistema lingüistico'' por os d'otro. As bariables que influyen en dita sostituzión son muitas (cheografía, natalidat, prestichio, escuela, meyos de comunicazión, exerzito,...), de difízil estudio e pior cuantificazión.
 
A soztituzión ye más fázil entre luengas d'una mesma familia e de fázil intercomprensión, caso de l'[[Idioma aragonés|aragonés]] e d'o [[idioma espanyol|castellano]], pero tamién puede estar entre diferentes familias.
 
Toda sostituzión pasa por un entendimiento prebio. Sólo se puede alquirir un uso lingüistico si éste se comprende, anque s'alquiera mal debiu áa o ''rudio'' (conchunto d'interferenzia fisicas e psicolochicas que deforman o mensache).
 
Metamos diferentes casos de sostituzión lingüistica en o causo de l'aragonés e d'o castellán:
 
===Sustituzión foneticas===
Bi ha interpretazión seguntes as que cuan en [[Aragón]] as modas lingüisticas se cantioron por o castellano, [[sieglo XV|S.XV]], a distanzia entre o castellano e l'aragonés áa nibel fonetico yeran minimas (considerando nomás a forma, pos a fonetica historica ye diferente, poco l'importaba áa un ziudadano, qui quiera que fuera, de do beniban as parolas).
 
En primeras o conchunto de fonemas d'as dos luengas coinzidiban:
Linia 26:
L'aspirazión d'a ''f'' en castellano, que no se daba en aragonés, yera una diferenzia fonetica agún importán, pero as dos luengas sonarían mui parellanas. A diberchenzia d'os usos yeran plateras en aspeutos en os que a [[fonetica aragonesa]] e a [[fonetica castellana]] tenioron sieglos enantes eboluzions diberchents... ''chent'' por ''xente'', ''royo'' por ''roxo'', ''palla'' por ''paxa'', ''fillo'' por ''hixo''...
 
Asinas que cuan en castellano s'estendilló a soluzión ''j'' belar pa a suya ''x '' e os aragoneses "cultos" prenzipioron áa imitar a traza de charrar cortesana e asina dezir ''caja'' en cuenta de ''caixa'', bien poquet le costó áa lo pueblo de seguir ixa moda e pasó áa dezir ''caja'' pero tamién combirtió ''[[ixada|xada]]'' en ''jada'', u ''remexer'' en ''remejer''.
 
Podemos seguir a castellanizazión d'as parabras con [[fonetica aragonesa]] en o luengache escrito, que no se corresponde nezesariament con o prozeso de castellanizazión d'o luenchache oral popular, pero que debió estar més tardana. En os testos replegatos por [[A. San Vicente]] ''Instrumentos para una historia social y económica del trabajo en Zaragoza en los siglos XV a XVIII'' beyemos que: