Diferencia entre revisiones de «Glosas Emilianenses»

Contenido eliminado Contenido añadido
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (-autual +actual)
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (-español +espanyol)
Linia 3:
As '''Glosas Emilianenses''' son chiquetas notas en luenga [[luengas romanzes|romanze]] y [[Idioma basco|basca]] escritas en o codize latino Emilianense 60, pa fer claro o significato d'o testo en [[latín]]. A nota más conoixita ye escrita en a marguin d'a pachina 72.
 
S'escribioron en o [[sieglo XI]], pero encara i ha personas que afirman que datan d'o sieglo d'enantes. Se consideran o primer testimonio escrito en [[Idioma aragonés|aragonés]] y en [[Idioma basco|basco]], pero n'i ha belún que no almite que ixe testo no ye o primer testimonio d'a [[idioma castellán|lengua castellana u españolaespanyola]], sino de l'[[idioma aragonés|aragonesa]]. S'han conserbato en un codiz d'o [[monesterio de San Millán]], en [[A Riocha]], pero no ye seguro que se i escribisen.
 
== O testo d'as Glosas ==
Linia 18:
As Glosas son escritas en [[latín]], [[luengas romanzes|romanze]] y [[Idioma basco|basco]].
 
Dende que se descubrioron se paró cuenta que os rasgos lingüisticos d'ixa lengua romanze no yeran propios d'o [[idioma castellán|castellano]], sino d'o [[nabarro-aragonés]]. Por un regular ixo s'esplicó por que enta par d'alabez o monesterio de San Millán feba parte d'o reino de [[Navarra]], u porque o castellán meyebal d'ixa rechión tien muitos elementos d'o romanze oriental, u porque o castellán encara no eba preso ixos catauters en la eboluzión suya; encara que l'analís lingüistica lo negaba, se continaba afirmando que yera o primer testimonio escrito en [[idioma castellán|castellano u españolespanyol]], y por ixo San Millán y [[A Riocha]] se consideran a sobén a "cuna d'o españolespanyol".
 
Os alazez d'ixa esplicazión son muito febles, como demostró Heinz Jürgen Wolf en 1996: os rasgos lingüisticos no corresponden a o castellano, ni a o riochán, ni encara a o nabarro porque tienen as trazas d'a lengua romanze d'o Pirineu zentral: l'[[Idioma aragonés|aragonés]] actual. S'ha de fer notar que Jürgen Wolf con ''riochán'' se referiba a la [[castellán d'a Riocha meyebal]] bien conoxito e documentato, e con ''nabarro'' a lo [[romanze nabarro|nabarro]] d'os testos baxomeyebals, standard escrito más influito por o castellán que lo que s'escribiba en Aragón en a mesma epoca, desbenindo-se que dengún d'os dos reflexaba a morfolochía d'as [[parla (lingüistica)|parla]]s bibas e iban castellanizando a fonetica. Denguno no ha puesto refusar as ideyas d'iste lingüista alemán, que demostró o que muitos sospeitaban, encara que a sobén se fan amagar os argumentos d'él.
Linia 46:
 
== Bibliografía ==
LAPESA, Rafael: "Historia de la lengua españolaespanyola", p. 162. Madrid, Escelicer, 1968
 
WOLF, Heinz Jürgen: "Las Glosas Emilianenses", versión españolaespanyola de Stefan Ruhstaller. Universidad de Sevilla, 1996, pp. 108–112.
 
GARCÍA TURZA, Claudio / MURO M.Angel "Estudio preliminar. Glosas Emilianenses (códice 60)",TESTIMONIO,Compañía Editorial, S.A. Madrid, 1992 (http://www.vallenajerilla.com/berceo/turzamuro/glosasemilianenses.htm)