Diferencia entre revisiones de «Astur-leyonés central»

Contenido eliminado Contenido añadido
AraBot (descutir | contrebucions)
m Bot: Cambiada Categoría:Asturlionés
CHV (descutir | contrebucions)
mSin resumen de edición
Linia 1:
{{Grafía_87}}
 
L''''Asturleyonés zentral''' ye o conchunto de parlas [[Asturleyonés|asturleyonesas]] de que se charracharran en o zentro d'[[Asturias]] e una parte chicota d'o norte de [[provincia de Leyón|Leyón]]. Ye a base d'o estandard de l'asturleyonés que s'ha feito en [[Asturias]].
*En l'asturián zentral de Mieres, Pola de Lena, Aller, cabo de Peñas, a l'igual que en o pasiego a bocal tonica se zierra debant ''u'' absoluta: ''pirru'' se opone a ''perra'', ''perros'', ''sentu'' a ''santa'', ''santos''.
 
*En Aller a inflexión se da tamién debant i: ''ebri'', ''cumi''
*En l'[[asturián]] zentral de [[Mieres]], [[Pola de Lena]], [[Aller]], [[cabo de Peñas]], a l'igual que en o pasiego a bocal tonica se zierra debant ''u'' absoluta: ''pirru'' se opone a ''perra'', ''perros'', ''sentu'' a ''santa'', ''santos''.
*En a cuenca d'o Nalón a no se zierra en ''e'' sino en ''a'': ''Pachu'' > ''Pochu''.
 
*En l'actualidad no bi ha diftongos decrexients en o zentral, pero n'i abió en o sieglo XII.
*En [[Aller]] a inflexión se da tamién debant i: ''ebri'', ''cumi''
 
*En a cuenca d'o [[Nalón]] a no se zierra en ''e'' sino en ''a'': ''Pachu'' > ''Pochu''.
 
*En l'actualidad no bi ha diftongos decrexients en o zentral, pero n'i abió en o [[sieglo XII]].
 
*Bi ha una espezie de ü franzesa.
 
*O [[diftongo]] -ie- se reduze ta -i: ''timpu'' ("tiempo").
 
*As bocals finals -o y -e se zierran en posizión final: ''llechi, isi, muzu, pilu, gotu, Clou''.
 
*Bi ha una aspirata h- debant o diftongo -ue-.
 
*Bi ha una prepalatal -x-.
 
*Se rechistra a tipica palatalizazión d'a L- y N- inizials: ''llubu'', ''ñal'' ("niedo") e as eboluzions de -LL- y -NN- como ll y ñ: ''gallina'', ''cabaña''.
 
*Se rechistra a perduga d'as fricatibas interbocalicas: ''reundu'', ''cou'' ("cabo") ''preuntar''.
 
*En a parla obetense e d'a redolata bi ha yeismo (''palla'' = ''paya'') pero en a zona més arcaizant ([[Bimenes]]), bi ha oposizión entre os dos fonemas.
 
*En Bimenes os plurals femenins son en -is (''vaquis'', ''casis'') en cuenta de en -es.
 
*Bi ha neutro de materia como en asturián ozidental: ''tela blanco'', ''agua sucio''.