Diferencia entre revisiones de «Dominio (biolochía)»

Contenido eliminado Contenido añadido
Jpbot (descutir | contrebucions)
, Replaced: autra → atra
Jpbot (descutir | contrebucions)
, Replaced: ó → u (5)
Linia 1:
[[Imachen:Phylogenetic tree.svg|thumb|right|320px|Un arbol filochenetico d'es sers bibos, alazetato en as modernas conexenzias sobre ro [[RNA ribosomal|rRNA]], que amuestra ra trestallazión d'[[Eubacteria]], [[Archaea]] y [[Eucarya]].]]
En '''[[biolochía]]''', '''dominios''' (también ditos '''superreinos''' óu '''imperios''') están cadaguna d'as tres prenzipals cuaternazions d'es sers bibos: '''''[[Eubacteria]]''''' (óu ''Bacteria''), '''''[[Archaea]]''''' y '''''[[Eukarya]]'''''.
 
Dica fa pocas añadas encara se cuaternaban es sers bibos en [[reino (biolochía)|reinos]] sin d'atra clasificazión superior que no estiese la de [[procariota]]s óu [[eucariota]]s pendendo d'a suya manca óu abenzia de [[nuclio zelular|nuclio]], respeutibament. Agora, es modernos estudeos d'o ran [[molecula]]r (espezialment de l'estrutura de [[lipido]]s, [[proteína|proteina]]s y [[azido nucleico|azidos nucleicos]]) han amostrato que, también aintro d'as ''procariotas'' bi ha diferenzias prou grans como ta trestallar-ne dos grans agrupazions, que poderban estar consideraus tan diferents d'entre ers como yeran abantis consideraus as [[bacteria]]s y [[eucariota]]s.
 
Autualment, es '''dominios''' están es [[taxonomía|taxons]] més altos d'a clasificazión biolochica, y sin de dar-lis importanzia t'os sinnificatos d'es suyos nomes, reflexen as diferenzias [[eboluzión|ebolutibas]] esenzials que bi han escaizido en os [[chenoma]]s d'es organismos, á mientres de l'istoria d'a bida en a [[Tierra]], dica l'autualidat.
Linia 8:
Iste sistema, clamato d'es '''Tres Dominios''', estiere desiñato per [[Carl Woese]] en o [[1990]] ta sustituir es antigos sistemas [[taxonomía|cladisticos]] d'es '''Dos Dominios''' (ro primero en existir) y d'es '''Seis Reinos''' (emplegau dic'á fa pocas añadas).
 
*Ro '''Sistema d'es Dos Dominios''', estió ro primero en estar presentau, cuan es zentificos d'o [[sieglo XIX]] s'afainaban á prebar nuebas clasificazions d'os sers bibos alazetadas en o sistema d'a [[nomenclatura binominal]] de [[Carl von Linné]]. En ras suyas primeras añadas cuaternaba un "''dominio''" clamau ''Mineralia'' (es [[mineral]]s) que se contracaraba con ro "''dominio''" clamau ''Biota'' óu d'es sers bibos. Dimpués d'ista clasificazión, cuan es [[minerals]] estieron separaus, s'encludiyoron es dominios ''Cytota'' (t'os sers bibos formaus per como minimo una zelula, ro cuo sinnifica tal y como los-ne consideramos güei) y ''Acytota'' t'es "sers bibos" sin de zelulas ([[birus]], [[birión|birions]], [[prión|prions]]...). Fuera d'as polemicas autuals sobre ra pertenenzia d'istas zagueras "''particlas''" t'es sers bibos, iste sistema estió reformato per ras escuelas "bi-doministas" de [[taxonomía|cladistica]], ra mayoría [[Estatos Unitos|norteamericanas]], que encara güei resistixen-se t'abandonar-lo, y ras cuas preban de fer-lo azeptable considerando dos unicos dominios autuals: [[procariota]] y [[eucariota]].
 
*Ro '''Sistema d'es Seis Reinos''' ye una modificazión, feta en a decada de [[1980]], de l'anterior sistema "''d'es Zinco Reinos''" de [[Robert Whittaker]] ([[1969]]), que no feba cuaternazions d'os sers bibos més altas que es '''[[Reino (biolochía)|reinos]]''', d'es cualos orichinalment n'eba zinco: [[Planta]]s, [[Animal]]s, [[Fongo]]s, [[Protista]]s y [[Monera]]s, pero que dimpués se'n re-cuaternoron os Moneras en [[Eubacteria]]s y [[Archaeobacteria]]s.