Diferencia entre revisiones de «Canabla»

[[Image:26.Canaula.JPG|thumb|220px|right|Una '''canaula''' ta [[Güella|corder]]. En a imachen se-bii beye rolo zarrallo carauteristicocarateristico que tiéntien.]]

A '''canaula''' ó, '''canabla/cannabla''' u '''cañabla''' ye una piezeta, usualment de [[fustamatiera]] óu [[cuirocuero]], enrollada sobre d'eraela mesma que s'emplega ta poner a [[esquiella]] en o cuello d'as [[güella]]s, [[baca]]s, [[cabracraba]]s u d'altros animals domesticos.

A elaborazión tradizional d'as canaulas de fusta yera complicata, e no nomás per que prezisebanprezisaban d'estarde ser tralladasquitatas d'arbols concretos, sinoe perque dimpués d'amaneixitasde quitar as listonas afuerata fuera d'a tronca s'eban de tener bels tiempos aintroá dintro d'[[augua]] ta ablandirablanir-ne ala fustamatiera ye fer asinas que istaésta podiés estarfer-se dobladadoblata fentfendo una forma amanata entd'o cuello d'a bestia qui la ebaese de portar.

Mutas canaulas tienen debuxosdebuixos treballatos d'abantisantes más, prou per es [[amo]]s belas begadasbegatas, óu per as mullers d'a casa, es cualoscuals tenibanteneban sinnificaussennificatos particularspardiculars cuasi siempre binclatosrelazionatos con a suerte, a prebenzión de [[maloltía]]s d'as bestias e d'esos suyos propietarios, óu bientamién con a [[esconchuga]] (espantadaespantar d'as bruixas) d'as casas. Bels simbolos que s'amuestranse i recurrenzbeyen ená sobent d'entre asixas representazions d'istes treballos son esos "''[[cuatrefuella|cuatre-fuellas]]''" óu [[cuatrifolio]]s, mutomuit relazionausrelazionatos dend'esos tiempos antigosd'antes con a buena suert áen rasas redoladasareyas [[perineus|perinencas]]. Altras representazions fan referenzia td'esos propietarios de l'animal óu son només motibos ornamentals tals como [[flor]]s, zianefas, u encara prou bels motíusmotibos espiritualsesprituals como cruzes óu crismons.

[[Image:Canaula.Detalle.JPG|thumb|220px|right|Detalle d'esos debuixos agrabatos d'una '''canaula''' antiga. EsOs motibos podeban tener sinnificatos dibersos.]]

O feito que cada begadabegata sigan menos esos animals que chentan libres en as montañas ha feto que rala tradizión de treballar as canaulas s'haiga perdiuperdito d'á priesas en as zagueras decadas; per ixo, en mutos lugars no ses'mpreganemplegan pasmica ya aslas biellas canaulas de fusta si que han estato sustituyidassustituyitas per autresaltras més nuebas, fetas de [[cuirocuero]] óu [[plastico]], que s'acoblanacoplan en ent'o cuello d'esos animals tal si que estierenestasen zinturons.