Diferencia entre revisiones de «Casa d'Habsburgo»
Contenido eliminado Contenido añadido
+ Vinclos externos |
m clean up, replaced: d'o herencio → de l'herencio |
||
Linia 1:
[[imachen:Flag of the Habsburg Monarchy.svg|200px|thumb|Bandera d'os Habsburgo, que estió a Bandera d'Austria dica o [[Compromís Austro-Hongaro]] de [[1867]].]]
A '''casa d'Habsburgo''' u '''casa d'Austria''' ye una important [[familia reyal]] europea conoixita por haber fornito totz os emperadors d'o [[Sacro Imperio Román-Chermanico]] entre [[1452]] y [[1740]], tamién d'o [[Imperio Austriaco]], dimpués [[Imperio Austro-Hongaro|Austro-Hongaro]], dica a fin d'a [[Primera Guerra Mundial]] en l'anyo [[1919]]. Os Habsburgo u "Austrias" reinoron tamién en a [[Corona de Castiella]] (dende [[Felipe el Hermoso]] como rei consort), y en a [[Corona d'Aragón]] (o rei [[Carlos I d'Aragón]] (1516–1556) estió tamién o emperador [[Carlos V d'Alemanya]]), quedando establita en o [[Reino d'Espanya]] como dinastía reinant dica que en l'anyo [[1700]] fue sustituita por os [[Borbons]].
O [[21 d'abril]] de l'anyo [[1521]] o emperador Carlos V asignó l'[[Archiducato d'Austria]] a [[Ferrando I d'Austria|Ferrando I]], con o que a Casa d'Habsburgo quedó dividita en dos brancas os Habsburgo austriacos, (que encara existen) y os Habsburgo espanyols, (desapareixitos en l'anyo [[1700]] en a presona de [[Carlos II d'Aragón|Carlos II]], o maldato).
Linia 11:
== Orichens ==
Entre os anyos [[1273]] y [[1291]] ye emperador [[Rodolfo d'Habsburgo]] y atribuye a sus fillos [[Austria]] y [[Estiria]], que heban estato d'a familia [[Babenberg]].
En l'anyo [[1315]] os Habsburgo yeran en conflicto con a [[Confederación Helvetica]] pero estendillas os suyos dominios enta l'este con [[Carintia]] y [[Carniola]] en l'anyo [[1335]], o [[Tirol]] en l'anyo [[1363]], [[Trieste]] en l'anyo [[1382]]. En [[1365]] os chirmans d'o duque d'Austria [[Rodolfo o fundador]] se reparten o territorio d'os Habsburgo: Austria pa Alberto y o resto pa Leopoldo, tenendo o centro en [[Estiria]].
== Os primers Habsburgo emperadors ==
O emperador [[Frederico III d'o Sacro Imperio Román-Chermanico|Frederico III]], que yera descendient de Leopoldo, adquiere [[Austria]] en [[1463]] por extinguir-se a branca d'os descendients d'Alberto, que tamién controlaban os reinos de [[Reino de Bohemia|Bohemia]] y [[Reino d'Hongría|Hongría]] dende 1437, reinos que no pasarán en ixe inte a os Habsburgo.
O emperador [[Maximilián I d'o Sacro Imperio Román-Chermanico|Maximilián]] ye casato con [[María de Borgonya]]. En o zaguer quarto d'o sieglo XV adhibe a los suyos territorios gran part
En a tiempos d'o emperador [[Carlos I d'Aragón|Carlos V]] os Habsburgo son sobirans d'un territorio que desborda amplament o Sacro Imperio Román-Chermanico. Como fillo de [[Felipe el Hermoso]] hereda os [[Países Baixos]] y o [[Franco Condato]], como fillo de [[Chuana a Loca]] hereda a [[Corona d'Aragón]], como nieto de [[Ferrando o Catolico]] hereda a [[Corona d'Aragón]], y ye esleito emperador en l'anyo [[1519]] dimpués d'a muerte de Maximilián. En l'anyo [[1521]] o suyo chirmán [[Ferrando I d'Austria|Ferrando]] se casa con a chirmana d'o rei d'[[Reino d'Hongría|Hongría]] y [[Reino de Bohemia|Bohemia]] [[Loís II Jogaila]] y en l'anyo [[1522]] li atribuyen as posesions austriacas d'os Habsburgo. Como Loís II Jogaila muere en a [[Batalla de Mohacs]] en l'anyo [[1526]] Ferrando esdevién rei de Bohemia y d'una part d'Hongría conoixita como [[Hongría Reyal]].
| |||