Diferencia entre revisiones de «Rueda y eixe (torno)»
Contenido eliminado Contenido añadido
m vinclos |
Sin resumen de edición |
||
Linia 2:
A '''rueda y eixe''', ye una d'as seis [[Maquina simpla|maquinas simplas]] identificadas por os scientificos d'o Renaixiencia dende os textos griegos en [[tecnolochía]].<ref>Wheel and Axle, The World Book Encyclopedia, World Book Inc., 1998, pp. 280-281</ref> A rueda y l'eixe se considera por un regular como una rueda unida a un eixe de traza que istas dos partes chiran solidarias en o qual una fuerza se transfiere dende una a l'atra. En ista configuración una alguaza, u rodamiento, suporta a rotación de l'eixe.<span class="cx-segment" data-segmentid="13"></span>
Herón d'Aleixandría identificó a rueda y l'eixe como una d'as seis maquinas simplas que s'usan pa devantar pesos.<ref>Uloser, Abbott Payson (1988). [https://books.google.es/books?id=xuDDqqa8FlwC&pg=PA196&redir_esc=y#v=snippet&q=wedge%20and%20screw&f=false A History of Mechanical Inventions]. USA: Courier Dover Publications. p. 98. [[:en:International_Standard_Book_Number|ISBN]] [[:en:Special:BookSources/048625593X|048625593X]].</ref> Isto se creye que ha estau en forma de molinete que pende d'una manivela u carrucha conectada a un cuerpo cilindrico que proporciona avantalla mecanica pa enrollar una cuerda y devantar una carga, como un pozal
<span class="cx-segment" data-segmentid="19"></span>
Linia 8:
[[Imachen:Gold_doorknob_crop.jpg|thumb|250x250px|Chirando un pomo se chira o eixe que mueve o bandobillo.]]
== Historia ==
A representación bien calendada mas antiga d'un
L'eixemplo mas antigo conoixiu d'una rueda de fusta y o suyo eixe se trobó en 2002 en os [[Entibo|entibos]] de Ljubljana a uns 20 km a o sud de [[Ljubljana]], capital d'[[Eslovenia]]. D'alcuerdo con a datación por [[Carbonio|radiocarbonio]], ye entre 5.100 y 5.350 anyos d'antiguidat. A rueda estió de [[fraixin]] y [[caixico]] y teneba un rayo de 70 cm y l'eixe yera de 120 cm de largo y ye feito de [[fusta]] de caixico.<ref>Aleksander Gasser (March 2003). "[http://www.ukom.gov.si/en/media_room/background_information/culture/worlds_oldest_wheel_found_in_slovenia/ World's Oldest Wheel Found in Slovenia]". Government Communication Office of the Republic of Slovenia. Retrieved 19 August 2010.</ref><span class="cx-segment" data-segmentid="54"></span>
== Avantalla mecanica ==
A maquina simpla
Suposando que a rueda y l'eixe no disipa u almagazena [[enerchía]], a potencia chenerada por as [[Fuerza|fuerzas]] aplicadas a la rueda debe estar igual a la potencia de salida en l'eixe. Como o sistema de rueda y l'eixe chira arredol d'os suyos rodamientos, os puntos d'a [[circumferencia]], u [[rafe]]
Sían a y b as [[Distancia|distancias]] dende o centro d'o rodamiento a os cantos d'a rueda A y l'eixe B. Si a fuerza d'entrada
: <math>MA = \frac{F_B}{F_A} = \frac{a}{b}.</math>
L'avantalla mecanica d'una maquina simpla como a rueda y eixe se calcula como a relación d'a resistencia a o esfuerzo. Quanto mayor sía a proporción mayor ye a multiplicación d'a fuerza (par) creyau u distancia aconseguida. Por meyo d'a variación d'os rayos de l'eixe y/u rueda, qualsiquier cantidat d'avantalla mecanica puetz estar adquirida.<ref name=":0" /> D'ista traza, a grandaria d'a rueda se puet incrementar en una mida inconvenient. En iste caso s'utiliza un sistema u combinación de ruedas (a ormino dentada, ye dicir, os engranaches). Como una rueda y l'eixe ye un tipo de ceprén, un sistema de ruedas y eixes ye como un ceprén compuesto.<ref>Baker, C.E. The Principles and Practice of Statics and Dynamics … for the Use of Schools and Private Students. London: John Weale, 59, High Holborn. 1851 pp. 26-29 [https://books.google.es/books?id=8zQDAAAAQAAJ&pg=PA26&dq=%22wheel+and+axle%22&hl=en&ei=iAgpTbOVDZKqngeK8r2xAQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y#v=onepage&q=%22wheel%20and%20axle%22&f=false leyer online u escargar texto]</ref>
Linia 28:
L'avantalla mecanica real d'una rueda y eixe se calcula con a siguient formula:
: <math>A.M.R. = \frac {R} {E_{real}} </math>
R = fuerza de resistencia, ye dicir, o peso d'o pozal en iste eixemplo.
|