Diferencia entre revisiones de «Teherán»

Contenido eliminado Contenido añadido
m como va bien, a resta las ferá o bot jpbot, replaced: zión → ción using AWB
Jpbot (descutir | contrebucions)
m homocheneizo emboli... desembolic, replaced: envoli → emboli (4)
Linia 133:
O primer europeu en visitar a ciudat de Teherán estió ye fácil que o [[Reino de Castiella|castellán]] [[Ruy González de Clavijo]], a qui n'heba ninviato en [[1403]] o [[Lista de reis de Castiella|rei]] [[Henrique III de Castiella]] como ambachador enta la cort de [[Tamerlán]]. Ruy González de Clavijo, mientres a suya ambaixata, vesitó a ciudat de Teherán en chulio de [[1404]] de camín enta [[Sarmagant]], a ciudat que en ixas envueltas yera a [[Capital (politica)|capital]] d'o reino mongol de Tamerlán (y que hue se troba en [[Uzbekistán]]). En a suya descripción de Teherán, Ruy González de Clavijo diz que yera una "gran ciudat" (''gran ciudad'') a on se trobaba una residencia reyal (''posada''); sindembargo, diz que Ray ye una ciudat albandonata (''agora deshabitada''). Seguntes Clavijo, a residencia [[Timuridas|timurida]] pareixe que se trobaba situata a o norte de Teherán. As mugas d'a ciudat en ixas envueltas yeran a o sud l'[[Imamzadeh Sayyed Esma'il]] (que hue ye o molimento mas antigo d'a ciudat, construito antis de [[1481]]) y a o norueste o palacio timurida, en o puesto a on hue se troba o [[palacio de Golestan]].
 
Dimpués d'a epoca timurida, a expansión d'o nuclio urbán de Teherán se fació enta o norte, a on as auguas y l'aire teneban una pureza mas gran. Ixa tendencia continó con posterioridad, marcando o densenvoliquedensembolique urbán d'a ciudad y creyando una deseparación de tipo social, en tresadar-se as clases más pudients siempre enta o norte. Estió tamién en ixas envueltas quan Teherán desenvolicódesembolicó todas as estructuras propias d'una gran ciudat.
 
=== Teherán esdevién una capital ===
Linia 165:
Mientres a [[Segunda Guerra Mundial]], Teherán estió en [[1943]] a seu d'a [[Conferencia de Teherán]], a on parteciporon [[Franklin D. Roosevelt]] por os [[Estatos Unitos]], [[Stalin]] por a [[Unión Sovietica]] y [[Winston Churchill]] por o [[Reino Unito]]. En ista conferencia se prefiguroron quantas qüestions que se decidioron definitivament en a [[Conferencia de Yalta]] pero, a mas, se prenió a decisión de garantir a independencia y a integridat territorial d'Irán.
 
Teherán continuó o suyo desenvoliquedesembolique en rematar a Segunda Guerra Mundial, pero mas que mas en os [[anyos 1960]]. En [[1966]], a familia reyal albandonó o vico reyal d'a ciudat ta instalar-sen en [[Niavaran]]: Teherán heba grandito prou como ta estar asfixiant y os sobirans s'establioron definitivamente n as residencias d'o norte d'a ciudat, estando dica ixe inte ixas residencias nomás que unas residencias temporals ta o verano. En ixa mema calendata, Rey y Shemiran, que ya heban esdevenito vicos d'a ciudat, fuoron adhibitas administrativament a Teherán.
 
O primer plan urbanistico de Teherán s'establió en [[1969]]. Iste plan definiba un creiximiento urbanistico d'a ciudat en un eixe este-ueste, contrastando con l'eixe norte-sud que heba estat caracteristico d'o creiximiento urbanistico de Teherán en os sieglos anteriors. O plan urbanistico feba a previsión d'establir nuevos vicos residencials, nuevos vicos industrials a l'ueste d'a ciudat enta [[Karaj]], o desplazamiento d'o centro comercial y administrativo fuera d'as mugas de l'antigo casco viello d'a ciudat, y tamién a creyación d'un rete d'[[autopista]]s intra-urbanas más denso, inspirando-se en o modelo d'a ciudat de [[Los Angeles]], en [[Estatos Unitos]].
Linia 178:
Continando con una tendencia que ya s'alazetó en o [[sieglo XIX]], o sud de Teherán concentra os habitants de clases socials más pobres, a o norte se troban os ricos, y a clase meya vive a l'este y encara mas a l'ueste d'a ciudat.
 
A zona industrial Teherán-Karaj se desenvolicódesembolicó a escape seguindo o recorrito d'a primera autopista d'Irán, y os treballadors procedents d'o norueste d'Irán gosaban instalar-se en Karaj, que esdevenió asinas un [[rabal]] a on viviban as clases populars, una autentica [[ciudat-dormitorio]]. Dica os [[anyos 1970]], a ciudat de Teherán yera una ciudat compacta, que no teneba garra rabal urbán, y a on se pasaba sin de transición d'o [[disierto]] u d'as vals montanyosas a la [[contaminación]] d'a gran ciudat.
 
== Cultura ==