Diferencia entre revisiones de «Idioma basco»
Contenido eliminado Contenido añadido
Linia 112:
* Ya seremos!: '''"Egongo gara"''' (Bizkaia, Gipuzkoa y Araba), '''Egonen gara''' (Navarra, Iparralde y quantas localidatz de Guipuzcua a on se parla o dialecto alto navarro: Oiartzun, [[Fontarrabia]], Irun y Lezo).
* Por favor: '''"Mesedez"''', "'''arren'''", "'''otoi'''"
* Qué tal plantas?: '''"Zer moduz?"''' (Euskal Herria, salvo Vizcaya), '''"Zelan?''' (Vizcaya)
* Bien, y tú?: '''"Ongi, eta zu?'''
* Perdón: '''"Barkatu"'''
Linia 128:
* No entiendo: '''"Ez dut ulertzen"'''
* No sé / No lo sé: '''"Ez dakit"'''
* Qui?: '''"Nor?"''' (toda Euskal Herria, salvo Gipuzkoa), '''"Zein?"''' (Gipuzkoa)
* A qui?: '''"Nori?"''' (toda Euskal Herria, salvo Gipuzkoa), '''"Zeineri?"''' (Gipuzkoa)
* Qué?: '''"Zer?"'''
* Quan?: '''"Noiz?"'''
Linia 141:
* Por qui?: '''"Norengatik?"''' (toda Euskal Herria), '''"Zeinengatik?"''' (Gipuzkoa)
* No fumar: '''"Ez erre"'''
* Hora: '''"Ordu"''' (toda Euskal Herria, salvo Iparralde), '''"Oren"''' (Iparralde).
* Cantón: '''"Txoko"''' (independientement d'o vasco, en o castellano parlato en Euskal Herria tamién ye sinonimo de Sociedat Gastronomica).
* Noticia: Albiste, berri.
Linia 161:
* Arbol: '''"Zuhaitz"'''
* [[Zorz]]: '''"Sagu"'''
* Can: '''"Txakur"'''.
* Gato: '''"Katu"'''
* [[Paixaro]]: '''"Txori"'''
Linia 206:
* Villa: '''"Udalerri"'''
* Casa d'a Villa: '''"Udaletxe"''' (Hegoalde), '''"Herriko etxea"''' (Iparralde, literalment significa "Casa d'o Pueblo").
* Seu d'o Concello Municipal: '''"
* Municipal: '''"Udaltzain"'''
* Alcalde: '''"Alkate"''' (Hegoalde), '''"Auzapez"''' (Iparralde)
* Restaurant: '''"Jatetxe"'''.
* Bar: '''"Taberna"''' (Bizkaia, Gipuzkoa y Araba), '''"Ostatu"''' (Nafarroa
* Mar: '''"Itsaso"'''
* Puerto (maritimo): '''"Portu"''', '''"itsasportu"''' ("puerto maritimo").
Linia 250:
* Chulio: '''"Uztaila"''' ("uzta"="cullita", significa literalment "o mes d'a cullita"),
* Agosto: '''"Abuztu"''' (provién d'o latín, mes en a honor d'o emperador [[Augusto|Augustus Octavius]]), '''"Agorrila"''' (denominacion d'agosto muit estendillata, provién d'a palabra "Agor"="Escaseza", en estr iste mes o mes d'a escaseza y d'as sequeras), "Dagonila" (provién d'"Uda-Goren-Hila"="O principal mes verano"), "Tilistaro" (Navarra, provién d'a palabra "Tilista"="Dilista"="Lentilla", en estar iste mes de muita abundancia de [[lentilla]]s).
* Setiembre: '''"Iraila"''' (significa literalment "o mes d'as felequeras", "Ira" o "Iratze" en Navarra y Iparralde significa "[[Felequera]]"), "Garoila" (significa "o mes d'os felequeras", "
* Octubre: '''"Urria"''' ([[dialecto soletán|Sola]], ye un ampre d'o latín), "Lastaila" (Zuberoa, provién de "lasto"="palla", en estar en iste mes quan se reculle a palla u a hierba tallata y ya xuta), "Bildila" (provin d'a palabra "bildu"="recullir", en estar en iste mes quan se fa a zaguer recoleccion).
* Noviembre: '''"Azaroa"''' (provién d'"aza"="col" y "aro"="estación de l'anyo", "epoca de cols" u "estación de cols"), "Hazila" (d'a palabra "hazi"="[[simient]]", en estar o tiempo de sembrar a [[simient]]), "Gorotzila" (de "gorotz"="estiercol" u "abono animal", en estendillar-se en iste mes o estiercol en los pratos), "Gaztainazitua" (de "gaztain"="castanya" y "hazitua"="creixito" u "maduro", en haber madurato en iste mes as ya que en este mes as castanyas).
| |||