Diferencia entre revisiones de «Prencipau de Moldavia»

Contenido eliminado Contenido añadido
m ortografía, replaced: e → y, San → Sant , bels → bells using AWB
Jpbot (descutir | contrebucions)
m ortografía, replaced: rimeya → rimea (2)
Linia 57:
En 1299 os mongols renuncioron a controlar Moldavia. Quan os mongols-tartres rebloron, os reis d'Hongría querioron asegurar as mugas carpaticas y influyoron en o proceso de formación d'os principatos [[vlacos]] de Vlaquia y Moldavia, con una clase dirichent orichinaria de la versant occidental d'os Carpatos, en o primer caso de [[Fagarax]] y en o segundo de [[Maramurex]]. Moldavia yera primero baixo tutela hongara pero Bogdan se'n fació independient en 1359 esdevenindo o primer [[Boibod]]. Moldavia fació rolde con Polonia. [[Suceava]] será a [[seu bispal|seu]] d'un [[bispe metropolitán|metropolitán]] ortodoxo dende [[1400]].
 
Os turcos otomans encomenzoron a atacar ya en 1420, pero no yeran una amenaza pa o control d'o país dica 1453, quan yeran unitos a los [[tartres de CrimeyaCrimea]]. En 1456 sozmeten a tributo a Moldavia.
 
O boibod [[Esteban lo Gran]] se niega a pagar tributo en [[1472]] y luita contra os otomans, posando-se baixo sobiranía de [[Matías Corvín]] en 1475, manimenos en 1480 ha de pagar un tributo mayor. En 1538 os otomans s'anexionan [[Buchac]], on establirán [[nogais]], ye o principio d'un proceso demografico que fará que os moldavos sigan minoritarios en o sud de Besarabia.
Linia 84:
 
=== Unión de Moldavia con Vlaquia y autonomía ===
En 1853 os rusos tornoron a invadir Moldavia y Vlaquia, o [[Imperio Otomán]] lis declaró a guerra y dimpués facioron o mesmo Francia y Gran Bretanya, que no quereban que o [[Imperio Ruso]] sustituise a lo Imperio Otomán como potencia que dominaba a zona. As potencias ocidentals atacan CrimeyaCrimea y prenen [[Sebastopol]]. Por o [[Tratato de París (1856)|Tratato de París]] de [[1856]] Rusia entrega as bocas d'o Danubio a lo Imperio Otomán y cede bells territorios esgallatos de [[Buchac]] (Besarabia d'o Sud) a lo prencipato de Moldavia pa que tienga salita a la Mar Negra. S'alcuerda que o estatuto d'os principatos siga redefinito por una conferencia internacional. Tanimientres os Reglamentos organicos, permiten que i haiga unas esleccions en 1857: os unionistas ganan tanto en Moldavia como en Vlaquia. A convención de París de 1858 opta por o compromís que os principatos unitos de Vlaquia y Moldavia tiengan cadagún un prencipe autotono, un gobierno, una asambleya, con un tribunal de chusticia común. Pero en 1859 as dos asambleyan esleyen por unanimidat a lo mesmo principe [[Alexandre Ion Cuza]]. A unión ya ye un feito, y lo Imperio Otomán lo reconoixe en 1861.
 
[[Alexandre Cuza]], que ha recibito una educación francesa, fa prener una constitución bonapartista y preba de modernizar o país, por o que una coalición de liberals y conservadors l'obliga a abdicar en 1866. Ion Bratianu convence a l'alemán [[Carl Von Hohenzollern-Sigmaringen]] que accepte o puesto de principe y ye proclamato en mayo de 1866. con o nombre de Carol I. Se aprueba una nueva Constitución en chulio y lo nombre de Rumanía se fa oficial. O soldán da a suya aprobación en octubre.