Diferencia entre revisiones de «Pinyin»

Contenido eliminado Contenido añadido
m r2.7.1) (Robot Adhibito: ca:Pinyin
Sin resumen de edición
Linia 1:
[[Imachen:Gwoyu.png|thumb|200px|A porola china (國語; Guóyǔ) escrita en chinés tradicional y simplificau, contino romanizacions en Hanyu Pinyin, Gwoyeu Romatzyh, Tongyong Pinyin y Wade-Giles]]
O '''pinyin''', u más formalment '''Hanyu pinyin''' (en [[chinés]] 漢語拼音, ''Hànyǔ Pīnyīn'') ye un sistema de [[romanización]] de l'idioma [[mandarín]] que fa servir l'[[alfabeto latino]]. ''Hanyu'' fa referencia a la luenga mandarina (literalment "luenga d'os [[Han]]"), y ''pinyin'' quiere decir "deletreyar sonius".
 
O pinyin s'emplega como sistema oficial de romanización en a [[China|China continental]] y [[Taiwan]], y arredol d'o mundo t'amostrar o mandarín como segunda luenga. Estió desembolicau por un comité d'a [[Republica Popular de China]] y aprebau en [[1958]]. A [[Organización Internacional t'a Estandarización]] (ISO) lo trigó como a romanización estandard en [[1982]], y o gubierno de [[Taiwan]] cambeó o suyo sistema de romanización oficial a o pinyin en [[2009]].
 
A escritura chinesa s'alazeta en caracters, os quals no han cambeau guaire en os zaguers 2000 anyos. D'atra mán, o chinés, más que no una luenga, ye una familia de luengas, con una gran variación de pronunciacions. Mientres o sieglo XX s'empentón esferents metodos ta homocheneizar as esferents pronunciacions. Un d'ells ye a transcripción fonetica en pinyin, que s'alazeta en l'idioma putonghua (普通话 u mandarín) y en a variant dialectal de [[Pequín]].
 
El ''hànyǔ pīnyīn'' s'ha establíu como o principal sistema de transcripción d'o chinés en a epoca actual, pero no'n ye que un d'os muitos sistemas que bi'n ha:
 
* [[Wade-Giles]], obsoleto encara que feito servir en bells ampres como, per eixemplo, [[Tao]] y [[I Ching]]
* [[Tongyong pinyin]], parellano a o sistema Hanyu Pinyin, estió o sistema oficial de Taiwan entre 2002 y 2008.
* [[Gwoyeu romatzyh]], unicament entre sistemas de transcripción d'o chinés, fa servir cambeos de letras ta indicar o tono d'una silaba y no pas signos diacriticos (como o pinyin) u numers (como o Wade-Giles)
* [[Bopomofo]] (ㄅㄆㄇㄈ), emplegau en [[Taiwan]]
 
Encara que o sistema pinyin ignora de tot l'[[Alfabeto fonetico internacional]], ha resultau estar muito efectivo. Huei día, en ciutatz com [[Pequín]] u [[Xangai]] se pueden trobar textos escritos en pinyin en muitos puestos publicos, amán d'o chinés, ta fer fácil a lectura d'os forans. Tamién fa honra ta introducir os caracters chineses en [[ordinador]]s con teclaus occidentals.
 
== Vinclos externos ==
* {{en}} [http://pinyin.info/ Guida pinyin.info]
* {{en}} [http://www.kanglin-software.com/ Conversor chinés a pinyin]
 
O pinyin s'emplega como sistema oficial de romanización en a [[China|China continental]] y [[Taiwan]], y arredol d'o mundo t'amostrar o mandarín como segunda luenga.
 
[[Categoría:Idioma chinés|Chinés]]