Wikipedia:Biquiprochecto:Amilloramiento d'a luenga

Amilloramiento d'a luenga

Bienplegau ta o Biquiprochecto d'amilloramiento d'a luenga. Aquí podrás trobar una lista de parolas que dimpués d'una discusión entre os miembros d'a comunidat s'ha decidiu cambear ta achustar-las a un modelo culto de luenga.

Ha de servir como referencia ta una correcta escritura d'o idioma aragonés.

Obchectivo editar

L'obchectivo d'iste Biquiprochecto ye dar una lista de termins correctos en aragonés que permitan a escritura d'una luenga estándar culta. A elección d'as formas propuestas como correctas se basa en quantos motivos:

  • L'aragonés ye una luenga romance y ye por ixo que consultamos as solucions que han preso as luengas vecinas ta trigar o termin mas correcto ta la nuestra.
  • O rechistro de luenga estándar que s'ha d'emplegar en a escritura d'una enciclopedia ha d'estar culto, por ixa razón en a ortografía d'os cultismos respetamos a etimolochía latina.
  • Como luenga con tradición literaria medieval consultamos textos d'a scripta aragonesa ta aduyar-nos a prener as decisions.

Qué no ye iste Biquiprochecto? editar

O Biquiprochecto no ye una lista de peticions. Totz os termins aquí listaus han estau aprebaus por a comunidat y correchius. Si quiers fer una petición u discusión de cambeo puetz proposar-la a la resta d'a comunidat en a Tabierna u en as fuellas d'uso d'a luenga ta que posteriorment un bot faiga o treslau.

Cómo emplegar iste listau? editar

Si yes un colaborador d'o Biquiprochecto editar

Si colaboras construyindo ista lista remera incluyir siempre:

  • Una referencia que explique por qué se recomienda emplegar o termin.
  • Si o termin d'a izquierda ye incorrecto de tot mete o icono en a tercera columna ta marcar-lo.
  • Si o termin d'a izquierda ye correcto, encara que no se faiga servir guaire, mete o icono en a tercera columna ta marcar a opcionalidat.

Si yes usuario de Biquipedia u parlador d'aragonés editar

En a lista de termins trobaras:

  • En a columna d'a izquierda
  • En a columna d'a dreita o termin u termins en a forma recomendada, amás:
    • Si veyes o icono en a tercera columna, significa que en iste caso ye obligatorio fer servir a forma recomendada, ya que l'atra ye incorrecta de tot.
    • Si veyes o icono en a tercera columna, significa que en iste caso recomendamos fer servir a forma recomendada por estar a mas emplegada, pero se deixa a l'usuario trigar entre una y atra, ya que as dos serían correctas.

Lista de termins editar

Por orden alfabetica:

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V X Y Z
Forma(s) incorrecta(s) Forma(s) correcta(s)
Esferra Desferra[1]  
Destrito / Distrito Districto[2]  
Forma(s) incorrecta(s) Forma(s) correcta(s)
Fesica/fesico Fisica/fisico[3]  
Forma(s) incorrecta(s) Forma(s) correcta(s)
Glaciar Glacial[4]  
Forma(s) incorrecta(s) Forma(s) correcta(s)
Meyeval Medieval[5]  
Forma(s) incorrecta(s) Forma(s) correcta(s)
Secretaire Secretario[6]  
Segundario Secundario[7]  
Sostrato Substrato[8]  
Forma(s) incorrecta(s) Forma(s) correcta(s)
Torneo Torneyo  

Referencias editar

  1. Prefixo des-
  2. Cultismos. Lat. districtus
  3. Lat. physĭca
  4. Forma etimolochica de l'adchectivo (o sustantivo ye chelera en aragonés). Lat. glacialis
  5. Cultismo. Lat. medioevalis
  6. Se diz secretario en as parlas altoaragonesas. Se diz secretario en aragonés medieval. O sufixo -aire ni deriva d'o sufixo -ARIU y tampoco lo traduce como si que lo fa o sufixo -ario.
  7. Por rematar en -ario ye un cultismo. A suya sonorización ye un vulgarismo por analochía con segundo
  8. Prefixo culto sub-