Ultravrioleta

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

O ultravrioleta, radiación ultravrioleta u luz ultravrioleta (UV) ye a radiación electromagnetica con una longaria d'onda menor a la luz visible y mayor a la d'os rayos X. A suya longaria d'onda va alto u baixo dende os 400 nanometros dica os 15 nanometros y presenta enerchías d'entre 3 y 124 eV. O nombre significa «mas allá d'o vrioleta» (d'o latín ultra), o vrioleta ye a color visible con a longaria d'onda mas curta y la d'a radiación ultravrioleta ye encara mas curta.

Lampa fluorescent de luz ultravrioleta. A radiación ultravrioleta no ye bisible; manimenos, muitas d'as lampas ultravrioletas emiten marguinalment parti d'a suya luz en a zona adchacent d'espectro visible, por lo que se veyen d'una color vrioleta.

A radiación ultravrioleta se troba en as radiacions solars y tamién ye emesa por os arcos electricos y por bels tipos de lampas que producen luz negra. Ya que se tracta d'una radiación ionizant puet prevocar reaccions quimicas y a fluorescencia de ciertas sustancias. Iste tipo de radiación ye nocivo ta la salut, prevoca o bronceyato pero tamién pueden causar cáncers cutanios como lo melanoma, o aviellimiento prematuro d'a piel (corrucas), cremazos, cataratas, ecetra.