Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Historicament, Roldán estió un comandant d'os francos a lo servicio de Carlos Magno muerto en a batalla de Roncesvals o 15 d'agosto de 778.

Roldán yera sobrín de Carlos Magno (fillo de donya Chisela de Francia, chermana de Carlos Magno).

A leyenda ha bordato la suya historia en o relato epico d'o noble cristiano muerto por fuerzas islamicas, que fa part d'a tematica d'a Francia medieval. O escayeixer de Roldán se narra en a Canción de Roldán, un poema encara no bien calendato de tot, pero que se crei que ye de entre o 1086 y o 1104. Seguntes esta canción Roldán ye armato con un olifant y una espata dita Durendart. En a canción puet veyer-se una notable propaganda enta o cristianismo d'as Cruzatas, amostrando-se a postura d'a epoca, que o cristianismo ye a verdat y o islam ye a error. Pueden descubrir-se-ie tamién ciertas intertextualidaz entre a obra y a Biblia, comparando, por eixemplo, a muerte santa de Roldán con o martirio de Cristo.

En Orlando, una historia posterior d'un personache muito popular en verso italiano, sobretot en o sieglo XVI leva a la epica Orlando furioso, de Ludovico Ariosto, como continación de l' Orlando enamorato, de Boiardo.

Roldán en as mitolochías pirenencas editar

Este personache ha estato rodeyato dende fa sieglos por un aura mitolochica, y recollito en as mitolochías pirenencas. Por ixo podemos trobar en os Pireneus entre Roncesvals y Mezkiritz os clamatos Pasos de Roldán, en a costa debant d'Hendaya as Rocas de Roldán, suposatament chitatas por él dende as Penyas de Aia (Aiako Harria) u a Breca de Roldán, en o Parque Nacional de Ordesa y Mont Perdito. En a mitolochía catalana ha fosilizato como Rotllà u Rotlà, un chigant que luita contra os sarracins.

Se veiga tamién editar