Asirians cristians

(Reendrezau dende Pueblo asirián cristián)
Asirians cristians
Sūrāyē
Flag of the Assyrians.svg
Assyrians celebrating Assyrian New Year (Akitu) year 6769 (April 1st 2019) in Nohadra (Duhok) 23.jpg
Asirians
Rechions con comunidatz importants
Flag of Syria.svg Siria 200.000–877.000
Flag of Iraq.svg Irak 150.000–202.000
Flag of Iran.svg Irán 7.000–17.000
Flag of Armenia.svg Armenia
Flag of the United States.svg Estaus Unius
Flag of Sweden.svg Suecia
Idiomas
Arameu
Relichión
Cristiana (nestorianismo)
Pueblos relacionaus
Altros pueblos semitas: Sirians, caldeus cristians y chodigos d'o Kurdistán
Mapa
Assyrian world population.png

O pueblo asirán cristián habitaba en as redoladas de Hakkari (Turquía) y Urmia (Irán) pero fuoron forachitatos en a Primera Guerra Mundial. Se caracterizan por a luenga aramea y estar fidels d'a Ilesia d'Orient, adepta d'o nestorianismo.

HistoriaEditar

L'orichen d'os asirians cristians ye en as comunidatz cristianas que i heba en l'Imperio Persán Sasanida, (en part formata por refuchiatos sirians seguidors d'o patriarca Nestorio), y que prenioron u mantenioron a doctrina d'o nestorianismo pa desvinclar-sen d'as autoridatz cristianas d'Antioquía y amostrar a los gobernants persans que no yeran como os cristians de l'Imperio Román.

En "La Flor de las Ystorias d'Orient" de Chuan Ferrández d'Heredia los mencionan como nestorins:

En el regno de Siria habitan diuerssas gentes, griegos, ermins, iacobins, nestorins, et otras dos naçiones de cristianos, es a saber, silianos et maronins. Los silianos tienen la manera de los griegos, et fueron obedientes en tiempo passado a la santa eglesia de Roma. Ellos parlan lengua arabica, et facen el offiçio de la eglesia con letras gerguescas. Los maronins tienen la seta de los iacobins, et han letras et lengua arabica; et aquesta gent habitan encara en el Mont de Liban deues las partidas de Gerusalem et son buena gent d'armas. Los silianos son muchos, mas los maronins son poca gent; et han entre ellos de valientes hombres de armas et de buenos sennores.

En o "Libro de Marco Polo" los denominan nesturins:

En aquesta gra(n)t erminia es larcha de noe sobre vna grant mo(n)tanya et aquellas gentes son xp(ist)ianos nesturins et iacobins et confina aquesta prouinçia deues trasmontana con vna otra prouincia qui se clama Georgiana et hay vna tan grant fuent dolio que .c. naues podrien cargar allora tan grant oio ende salle mas no es buen(a)[o] sino a cremar et ha v(n)tar los camellos por q(ue) las moscas no les faga(n) mal

En o "Libro d'as Marabillas d'o Mundo", tradueito a l'aragonés, los mencionan como aserianos, como part d'a mesma confesión que os cristians de Sant Tomás d'A India, que tamién yeran nestorins:

Desta t(ier)ra va hombre en passando por muchas marcas vers vna t(ier)ra a .ix. jornadas luein q(ue) clama(n) mavaron / et es vn muy grant Regno / et ay de muy beillas cibdades & de bellas villas en este Regno jasze el cuerpo de S(ant) thomas lapostol en carne & en oro en vna bella tomba enla cibdat de calamie / Car allj fue el mart(ir)izado & enseuelido / Mas los aserianos fiziero(n) t(iem)po ha trah(e)r su cuerpo en mesopotania ala cibdat de edisse / Et pues fue el condecabo Reportado / Et el brac[']o & la mano q(ue) el puso en las plagas de n(uest)ro s(eynnor) q(u)ando n(uest)ro s(eynnor) ap(ar)escio empues la Resurrect(i)on et li diso / Noli e(ss)e incredulus sed fidelis

Dimpués d'o sieglo XVI bells nestorins aceptoron l'autoridat d'o Papa de Roma y se deseparoron d'a Ilesia Asiriana orichinal, nestorina, esdevenindo a Ilesia Caldea y un grupo etnoconfesional diferent, os caldeus cristians.

Os asirians cristians yeran aliatos d'o Reino Uniu en a Primera Guerra Mundial. Os grupos armaus nacionalistas turcos y os kurdos los atacoron y habioron d'ir-se-ne de Hakkari ta Urmia (Irán). O gobierno turco no reconoixió a neutralidat d'Irán y atacó a os asirians en territorio iraní fendo-ie grans mortaleras, razón por a que se refuchioron en Iraq. Dimpués d'a Primera Guerra Mundial no podioron tornar ta Hakkari y colabororon con l'admenistración britanica contra os arabes y kurdos. Quan Irak se fació independient os kurdos y arabes atacoron os campos de refuchiatos asirians y muitos fuyoron ta Siria, Liban y Estaus Unius.