Pasaia (Pasajes en castellano) ye un municipio d'a comunidat autonoma d'o País Basco, en a comarca de Donostialdea y provincia de Guipuzcua.

Pasaia
Municipio d'o País Basco
Entidat
 • Estau
 • Comunidat
 • Provincia
 • Comarca
Municipio
 Espanya
 País Basco
Guipuzcua
Donostialdea
Superficie 11,34 km²
Población
 • Total

15 857 hab. (2013)
Altaria
 • Meyana

m.
Distancia
 • 11 km

enta Sant Sabastián
Alcalde Amaia Agirregabiria
Codigo postal 20110
Coordenadas
Pasaia ubicada en País Basco
Pasaia
Pasaia
Pasaia en País Basco
Web oficial

A suya población ye de 15.711 habitants (2022) en una superficie d'11,34 km², con una densidat de población de 1.418,96 hab/km².

Cheografía

editar

A localidat de Pasaia se troba situada a 11 km de distancia de Sant Sabastián, a capital d'as suyas provincia y comarca.

Ye formada cuatre vicos que bi ha arredol d'a ría del Pasaje u ría de Pasajes.

Historia

editar

As localidaz historicas de Pasajes son as aldeyas de pescataires de Donibane y San Pedro, situadas a los dos costaus d'a boca d'a ría de Pasajes.

Por muitos sieglos ixa ría la s'han disputada as localidaz d'a suya ribera, que quereban controlar-la. Perteneixeba a lo conchunto d'a val d'Oyarso (Orereta, Elizalde, Alcibar y Iturrioz), en lo que huei son os municipios de La Rentería y Oyarzun. En 1180 concedioron a la villa de Sant Sabastián churisdicción sobre a ría. En 1203, cuan Alifonso VIII de Castiella creyó la villa de Fontarrabia, la ría del Pasaje se convertió en la muga entre as dos churisdiccions. La marguin oriental queda en mans de Fontarrabia, incluindo-ie as aldeyas de Donibane y Lezo, y la marguin occidental sigue perteneixendo a Sant Sabastián, incluindo-ie a San Pedro. Dimpués la situación encara se complica mes cuan La Rentería se convertió en villa en 1320.

Toponimia

editar
 
Pasaia en Guipuzcua

Orichinalment o nombre d'a Ría de Pasajes yera ría d'Oyarso, antigo nombre d'a val d'o río que i desemboca. O nombre pasaje amaneix a fins d'o sieglo XV pa referir-se a la ría, y se feba servir en singular, como ye encara en basco, Pasaia. S'encomienza a emplegar en plural dende o sieglo XIX, cuan se creya o municipio con os vicos de Donibane (u San Juan) y San Pedro. Os nombres d'ixas antigas localidaz pescatairas derivan d'o santo a qui advocaban as suyas ilesias parroquials.

O toponimo pasaje ye occitán y bels autors lo interpretan como debito a la presencia de comunidaz d'orichen gascón en Guipuzcua, comunidaz que mantenioron o emplego d'o suyo dialecto occitán bels sieglos. O exotoponimo navarro-aragonés pasache ha puesto existir en boca de chent navarra, pero no ye seguro, porque cuan amaneixió o toponimo ye cuan remataba a castellanización d'a luenga romanz escrita en Navarra y Aragón.

Demografía

editar
Evolución demografica
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
- - - - 16.091 - - - -

2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 -
- 15.711 - - - - - - -

1990- : población de dreito.
Fuent: Intercensal en l'INE, Series de población en l'INE y Relación d'unidaz poblacionals en l'INE.

Administración

editar

Alcaldes

editar
Lista d'alcaldes
Lechislatura Nombre Partiu politico
19791983 Eduardo Aseguinolaza Herri Batasuna
19831987 Roberto López de Echezarreta Murguiondo Partiu Nacionalista Basco
19871991 Joseba Xabier Portugal Arteaga Herri Batasuna
19911995 Joseba Xabier Portugal Arteaga Herri Batasuna
19951999 Bixen Itxaso González Partido Socialista de Euskadi - Euskadiko Ezkerra
19992003 Juan Carlos Alduntzin Juanena Euskal Herritarrok
20032007 Izaskun Gómez Cermeño Partido Socialista de Euskadi - Euskadiko Ezkerra
20072011 Maider Ziganda Población Eusko Abertzale Ekintza-Acción Nacionalista Vasca