Participio

Tiempos verbals
Modo indicativo

Present
Pasau perfecto simple
Pasau imperfecto
Pasau perfecto composau
Pasau anterior
Pasau plusquamperfecto
Futuro simple
Futuro perfecto
Condicional simple
Condicional perfecto

Modo subchuntivo

Present
Pasau imperfecto
Pasau perfecto
Pasau plusquamperfecto

Modo imperativo
Impresonals

Infinitivo simple
Infinitivo composau
Participio present
Participio pasau
Cherundio

O participio ye a forma no presonal d'o verbo quan prene la función d'adchectivo sin perder de tot la suya naturaleza verbal.

Ye d'aspecto perfectivo y sirve pa formar os tiempos composaus y perfectos d'a conchugación regular en aragonés y idiomas neolatins, (yo he cantau), y pa calificar los sustantivos, (o libro amprau yera bueno).

O participio en latínEditar

En latín bi ha quatro participios, dos activos y dos pasivos. O participio activo de present equival a la terminación aragonesa -ánt, -anta, y se diz asinas porque se forma sobre o tema de present d'os verbos, a o que s'anyaden as desinencias corresponients a os diferents casos. Os participios de present latins s'enuncian con as terminacions -ns, -ntis: amans, amantis. L'atro participio activo tien una valura d'adchectivo de acción futura, acabau en -urus, -ura, -urum; por eixemplo: laudaturus, «que loará». O participio pasivo d'o pasau correspone a o participio pasau de l'aragonés (laudatus, «loato»), mientres que o de futuro, que se diz tamién cherundivo, acaba en -ndus, -nda, -ndum y espresa una acción pasiva d'o futuro (laudandus, «para estar loau» o «pa loar-se», dividendus).

O participio en aragonésEditar

Ta más detalles, veyer l'articlo Participio en aragonésveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].

O participio en aragonés provién d'o participio pasau latín, que por presentar una oclusiva xorda intervocalica -T-, fa que en aragonés actual bi haiga dos variants principals. En aragonés común se pueden escribir as dos, pero se considera més chenuina a que mantién a oclusiva intervocalica -t- d'acuerdo con a fonetica aragonesa suposadament més caracteristica, encara que esta forma ya estase restrinchida en o sieglo XIX a l'aragonés central y siga actualment en camín de desapareixer.

1ª conchugación 2ª conchugación 3ª conchugación
Masculín singlar Aduyau / Aduyato Debiu / Debito Partiu / Partito
Masculín plural Aduyaus / Aduyatos Debius / Debitos Partius / Partitos
Femenín singlar Aduyada / Aduyata Debida / Debita Partida / Partita
Femenín plural Aduyadas / Aduyatas Debidas / Debitas' Partidas / Partitas

Tamién bi ha participios irregulars: feito, dito, meso, etc...

O participio en castellanoEditar

Ta más detalles, veyer l'articlo participio en castellanoveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].

O participio en catalánEditar

Ta más detalles, veyer l'articlo participio en catalánveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].

O participio en occitánEditar

Ta más detalles, veyer l'articlo participio en occitánveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].

O participio en francésEditar

Ta más detalles, veyer l'articlo participio pasau en francésveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].